پرتقال بیشتر کلسیم دارد تا ویتامین ث!

دسته بندی :پرتقال, خواص خوراکی ها و نوشیدنی ها, خواص میوه جات و صیفی جات 27 مرداد 1401 121

نام‌ها:
نام فارسی: پرتقال

نام انگلیسی: Orange

نام علمی: Citrus sinensis

نام سنتی: کونله

معرفی پرتقال:
درخت کوچکی با برگ‌های سبز و گل‌های سفید است. پوست آن نارنجی رنگ، کمی ناصاف و میوه آن بسته به انواع مختلف شیرین و ترش، زرد رنگ و یا قرمز می‌باشد. یکی از قدیمی‌ترین میوه‌هایی است که بشر از آن استفاده می‌کرده است و در حدود ۵۰۰ سال قبل از مسیح، کنفوسیوس از آن نام برده است. پرتقال اولیه کوچک، تلخ و پر از هسته بوده است که در اثر تربیت مهندسی ژنتیکی و همچنین انتخاب نوع بهتر و کود کافی درشت‌تر و شیرین‌تر شده است.[۴]

طبع:
نوع مزاج آن سرد و تر و مصلح آن، عسل و گلنگبین می‌باشد.[۳] در برخی منابع دیگر طبع سرد و خشک را برای پرتقال بیان نموده‌اند.[۲]

رویشگاه:
در حال حاضر بیشتر از ۲۰۰ نوع آن در آمریکا کشت می‌شود و آمریکا نصف کل محصول پرتقال دنیا را تولید می‌کند.[۴]

ابتدا از چین به هندوستان برده شده و سپس از آنجا به مناطق دیگر دنیا راه یافته است. در ایران هم استان‌های شمالی و برخی استان‌های جنوبی باغ‌های پرتقال وسیعی دارند.[۱]

ترکیبات شیمیایی:
پرتقال دارای ارزش بیولوژی، غذایی، پزشکی و درمانی زیادی است و سرشار از ویتامین‌ها و کربوهیدرات‌هاست که مهمترین آنها عبارتند از گلوکز، ویتامین‌های B2,B1,B,A,C و املاح معدنی آن شامل آهن، مس، آهک، کلسیم، ، پتاسیم و سدیم است. پرتقال دارای اسیدهای مختلفی است که مهمترین آن اسیدمالیک است.[۲]

در هر صد گرم پرتقال پوست‌کنده مواد زیر موجود است:[۴]

آب   ۸۶ گرم   نشاسته   ۰٫۲ گرم
مواد چرب   ۰٫۴ گرم   کلسیم   ۱۲ گرم
فسفر   ۴۰ میلی‌گرم   ویتامین ب۱   ۲۰۰ واحد
آهن   ۲۰ میلی‌گرم   ویتامین ب۲   ۰٫۱ واحد
سدیم   ۰٫۴ میلی‌گرم   ویتامین ب۳   ۰٫۰۴ میلی‌گرم
پتاسیم   ۱ میلی‌گرم   ویتامین ث   ۵۰ میلی‌گرم
ویتامین آ   ۲۰۰ میلی‌گرم

در هر صد گرم پوست پرتقال مواد زیر موجود است:[۴]

آب   ۷۰ میلی‌گرم   پتاسیم   ۲۰۱ میلی‌گرم
مواد چربی   ۱٫۵ میلی‌گرم   ویتامین آ   ۴۲۰ واحد
مواد نشاسته‌ای   ۲۵ میلی‌گرم   ویتامین ب۱   ۰٫۱۲ میلی‌گرم
کلسیم   ۱۶۰ میلی‌گرم   ویتامین ب۲   ۰٫۱ میلی‌گرم
فسفر   ۲۰ میلی‌گرم   ویتامین ب۳   ۱ میلی‌گرم
آهن   ۰٫۸ میلی‌گرم   ویتامین ث   ۱۳۵ میلی‌گرم
سدیم   ۳ میلی‌گرم
فرآورده‌ها:
از آن محصولاتی از قبیل شربت، آب میوه، اسانس و مربا تهیه می‌شود.[۱]

موارد مصرف و اثرات درمانی:
حاوی مقداری ویتامین‌های گروه B و دارای مقدار زیادی املاح گوناگون بوده، کمبود عناصر فلزی بدن را جبران می‌کند و از عوامل غیر قابل انکار تجدید قوای جوانی و منابع نیرو به شمار می‌رود.
در درمان کم‌خونی و تب‌های ناشی از سرماخوردگی بسیار مؤثر است.[۱]
به خاطر داشتن قند کم برای اشخاصی که مرض قند دارند، میوه مناسبی است.
گوشت پخته پرتقال به صورت ضماد به التیام زخم‌ها و آبسه کمک می‌کند.[۱][۲]
یکی از غنی‌ترین منابع ویتامین C می‌باشد. البته باید دقت کرد که ویتامین C در اثر سرما و گرمای زیاد از بین می‌رود.
اسانسی که از گل‌های پرتقال گرفته می‌شود به نام روغن نرولی (Neroli Oil) معروف است که دارای بویی بسیار مطبوع بوده و خیلی گران است و در عطرسازی از آن استفاده می‌شود.
موسسه مبارزه با سرطان آمریکا چندین سال پیش در اثر مطالعات زیاد دریافت که علت سرطان معده در آمریکا کمتر از مناطق دیگر است چون مردم آمریکا در تمام مدت سال پرتقال مصرف می‌‌کنند. البته شاید علت آن وجود ویتامین C در پرتقال است.
خوردن پرتقال از سرطان لوزالمعده جلوگیری می‌کند.
پوست سفید پرتقال و ورقه‌های نازک بین قسمت‌های داخل پرتقال بهترین دارو برای کاهش کسترول خون هستند.
اسانس پرتقال ضد عفونت‌های میکروبی است.
مقوی معده و ضد گاز معده است.
ضد سم، ادرارآور، نرم‌کننده سینه و ضد استفراغ است.
جوشانده برگ‌های پرتقال برای شستشوی ورم‌ها و کاهش درد مفید است.[۴]
خوردن پرتقال ضد اسپاسم و آرام‌بخش است.
برای برطرف کردن چین و چروک صورت و شادابی آن، قسمت خوراکی پرتقال را به صورت بمالید و بعد از ۱۵ دقیقه با آب بشویید.[۴][۱]
اسانس پرتقال را برای ضدعفونی کردن بکار می‌برند.
می‌توانید از پرتقال برای کم کردن وزن استفاده کنید. طرز استفاده بدین صورت است که یک عدد پرتقال و ۳ عدد لیموترش را پوست کنده و به قطعات کوچک تقسیم کنید. بعد آن را داخل دیگی ریخته و به آن نیم لیتر آب اضافه کنید و به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید. سپس سه قاشق عسل به آن اضافه کرده و مجدداً به مدت ۵ دقیقه بجوشانید و آن را صاف کنید. از این شربت ۳ فنجان در روز بنوشید تا وزن شما به مقدار ایده‌آل برسد.
گرچه اسیدی است ولی خاصیت قلیایی به بدن می‌دهد و برای کسانی که گوشت زیاد مصرف می‌کنند و بدنشان اسیدی شده مفید است.
برای استفاده بیشتر از مواد غذایی پرتقال بهتر است که پوست زرد رنگ آن را بگیرید و با پوست سفید و پره های داخل آن بخورید؛ زیرا در پوست سفید آن مواد معدنی زیادی وجود دارد که خاصیت اسیدی موجود در پرتقال را خنثی می‌کند.[۴]
برای درمان بی‌خوابی و ناراحتی‌های عصبی، استفاده از دم‌کرده برگ یا گل پرتقال که معروف به بهارنارنج است، به میزان بیست گرم در یک لیتر آب بسیار مفید است.
دافع عفونت است. از جمع شدن عفونت در روده‌ها، معده و خون جلوگیری می‌کند.
ضد بیماری‌های آمیزشی است. پرتقال در معالجه بیماری های آمیزشی مثل انواع سوزاک کمک مؤثری می‌کند.
برای جلوگیری از بیماری اسکوربوت، راشیتیسم، زکام و جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه و مثانه در بدن مؤثر است.
آب پرتقال اگر همراه با شیر یا غذای آردی به کودکان خردسال و شیرخوار داده شود آن‌ها را از ابتلا به اسکوربوت و راشیتیسم مصون نگه می‌دارد.
آب پرتقال جایگزین خوبی برای شیر مادر است.[۲]
خون را تمیز می‌کند.[۴][۲]
اگر بعد از غذا خورده شود سبب هضم بهتر غذا می‌گردد.
مصرف آن بعد از غذا برای مبتلایان به سوءهاضمه و یبوست‌های مزمن و سخت بسیار مفید است.
با عسل، خرما، انگور، خرمالو، خربزه، توت فرنگی، هندوانه، موز، زردآلو، هلو، انجیر، سیب‌زمینی و برنج سازگار است. اما با سبزی‌ها، گوجه فرنگی، نارگیل، سیر، گردو، سالاد کاهو، بادمجان و فلفل سازگار نیست.
همچنین برای درمان پوسیدگی دندان، سرفه، خروسک، سردرد، بیماری‌های عصبی، ناراحتی‌های معده، کبد و کلیه، بیماری‌های خون، چاقی، اسهال و کم‌خونی مورد استفاده قرار می‌گیرد.[۲]
موارد منع مصرف:
مصرف زیاد آب پرتقال، موجب زردی دندان‌ها می‌گردد.
کسانی که دارای حساسیت‌های شدید هستند از مصرف برگ‌های پرتقال خودداری کنند.
مصرف آن در افرادی که به نارسایی کبدی مبتلا هستند موجب بروز حساسیت می‌شود.[۲]