خواص شاهی؛ تره تیزک
نام‌ها:
نام فارسی: شاهی یا تره تیزک
نام انگلیسی: Garden cress
نام علمی: Lepidium sativum
نام سنتی: جرجیر
معرفی گیاه:
شاهی گیاهی یک ساله به ارتفاع ۲۰ تا ۳۰ سانتی متر است که در نواحی مختلف ایران پرورش می‌یابد. این گیاه که دارای نشاسته و روغن است با فرا رسیدن بهار در دسترس ما قرار می‌گیرد و به عنوان غذا و دارو مصرف می‌شود.
گیاهی دارای برگ‌های لطیف و کمی تندمزه است که هم به‌صورت خام و هم به‌صورت پخته مصرف می‌شود.[۱]
طبع گیاه:
دارای طبع گرم و خشک می‌باشد و مصلح آن کاسنی، خرفه و سرکه است.[۳]
رویشگاه:
این گیاه بومی اروپا و شاید غرب آسیاست و به احتمال زیاد بومی ایران است و سابقه کشت آن به دو هزار سال پیش می‌رسد.
تره تیزک گیاهی خوراکی از تیره چتریان با نام علمی لپیدیوم ساتیوم است و به سبب عطر و طعم تند مطبوعش، در سطح وسیعی در مزارع سبزی ایران و بسیاری از کشورهای جهان کشت می‌شود.
موارد مصرف و اثرات درمانی شاهی
حاوی مقدار زیادی ویتامین C و قدری ویتامین‌های A و B است. به‌علاوه دارای عناصری مثل آهن، و ید است.
باعث افزایش ترشح شیر مادران می‌شود.
خاصیت ضد میکروب دارد و برای بیماری‌هایی نظیر برونشیت مزمن، سیاه‌سرفه و سرماخوردگی مفید است.
تصفیه‌کننده خون است.
برای درمان بیماری رماتیسم بسیار مفید است.
از گیاه تره تیزک یا شاهی در موارد آسم، سرفه و بواسیرهای خونی استفاده می‌شود و بسیار رافع است.
باعث هضم سریع غذا و از بین بردن نفخ و بادهای معده و روده می‌شود.[۱]
مصرف ناشتای آن بوی بد زیر بغل را رفع می‌کند.[۳]
بازکننده انسداد کبد و طحال، پاک‌کننده بدن از رطوبت لزج، تحلیل برنده بادهای بدن، مدر، مولد منی و محرک نیروی جنسی است.
خواص ضدالتهاب و ضد فشارخون دارد.[۳]
موارد منع مصرف:
بعضی پزشکان معتقدند که زنان باردار باید از مصرف شاهی خودداری کنند.[۱]
زیاد خوردن آن باعث ایجاد سردرد و تولید بخارات نامناسب و انسدادها در بدن شده و برای چشم مضر است.
در احادیث آمده خوردن شاهی در شب مضر بوده و موجب جذام و برص می‌شود.[۳]
منابع:
[۱].فرهنگ داروهای گیاهی
[۲].درمان بیماری‌ها با داروهای معجزه‌گر گیاهی
[۳].تغذیه در طب ایرانی، اسلامی
برگرفته از سایت مفید طب
بیشتر بخوانید
