زیبایی با دمنوش گلسرخ
این گیاه معمولا در زمینهای آهکی، در حاشیهی جنگلها و کنار راهها و پرچینها به شکل خودرو میروید و البته در بیشتر باغچهها کاشته میشود.
گل سرخ مظهر زیبایی و سرشار از خواص دارویی است. ساقههای جوانش خارهای ریز و فراوانی دارند، ولی ساقههای پیرتر خار ندارند. برگهایش دارای پنج برگچهی دندانهدار و به رنگ سبز تیره و گلهایش درشت و منفرد به رنگ سرخ مایل به ارغوانی است. گلها در اواخر بهار تا اواسط تابستان باز میشوند.
ترکیبات گل سرخ
این گیاه معطر دارای قند، تانن، اسید گالیک، اسانس، مواد پکتینی و مادهی رنگی است. کاسبرگ رز وحشی یکی از منابع سرشار ویتامین C در قلمرو گیاهان شناخته میشود. کاسبرگ رز همچنین غنی از ویتامینهای A، B و K است. در گذشته از کاسبرگ رز، شربتی تهیه و در زمان جنگ جیرهبندی و برای افزایش مقاومت بدن کودکان در برابر عفونتها و درمان سرماخوردگی معمولی استفاده میشد.
خواص دارویی
– از این گل معطردر ترکیبات ادویه، تهیهی گلاب، شربت و مربا استفاده میشود. همچنین از نظر کاربرد دارویی، این گیاه خواص ارزشمندی دارد که گیاهشناسان و حکمای معروف بر آن تاکید کردهاند. ابنسینا دربارهی ارزش دارویی مربای گل سرخ در درمان بیماری سل و نتایج مفید آن سخن گفته است.
– گیاهشناسان معروفی مانند جالینوس، دیوسکوریه و پلین برای این گیاه ارزش طبی فراوانی قائل بودهاند. از جمله به خواص گلاب اشاره کرده و تاثیر آن را در درمان ناراحتیهای گوش، دستگاه گوارش، عوارض پوستی و استخوانی نیکو دانسته و غرغرهی آن را برای زخمهای دهان و لثه و تورم لوزهها مفید دانستهاند. علاوه بر آن، از گل سرخ بهعنوان داروی ضد تهوع و قابض نام بردهاند.
– خواص دارویی رز سالهاست که شناخته شده و مورد بهرهبرداری قرار میگیرد. رومیان باستان خاصیت دارویی برای رز قائل بودند و ابوعلی سینا که برای اولین بار از گل سرخ، گلاب گرفت از خواص درمانی آن بهره میبرد. ساکنان اولیهی آمریکای شمالی نیز برای تسکین سوزش سر معده و ناراحتیهای معده چای دم شده با گلبرگهای رز مینوشیدند.
– گلبرگ این گیاه قابض، مقوی، شیرافزا، شاداب کننده، آرامبخش، ضد افسردگی و تقویت کنندهی قوای جنسی است.
– از برگهای گل سرخ بیشتر در استعمال خارجی و از دمکردهی آن برای غرغره و شستوشوی زخمها استفاده میشود، زیرا در التیام زخمها، خونریزیها و ترشح مواد مخاطی موثر است. غرغره کردن دمکردهی آن گلو درد را برطرف میکند.
– جالب است بدانید گل سرخ در عین قابض بودن (ضد اسهال)، خاصیت مسهلی و نرم کنندگی نیز دارد. این گیاه برطرف کنندهی نفخ معده هم است.
– گلبرگهای گل سرخ دارای اثر قابض ملایم هستند.
– انواع رز با عفونتهای دستگاه گوارش مبارزه میکند. پس از مصرف یک دوره آنتیبیوتیک، خوردن گل سرخ باعث میشود در میزان باکتریهای بیضرر و مفید موجود در دستگاه گوارش تعادل برقرار شود.
– رز موجب افزایش مقاومت بدن در برابر بیماریها شده و ریهها را تقویت میکند، به همین دلیل برای افرادی که بدنی ضعیف دارند و از مصونیت کمی برخوردارند، مفید است.
– گل سرخ تقویت کننده و برطرف کنندهی تپش شدید قلب است. چکیده یا عصارهی گل سرخ به عنوان آرامبخش قلب و مفرح اعصاب شناخته شده و در شربتها و غذاها کاربرد دارد.
– براساس تحقیقات انجام شده، روغن گل سرخ ضد افسردگی و شادیآور است.
– در مصارف داخلی میتوان از آن در درمان بیماریهایی چون اسهالهای مزمن، اخلاط خونی و … استفاده کرد.
– چای گلبرگ رز عوارض و نشانههای سرماخوردگی، آنفلوآنزا، زکام و گرفتگیهای برونشی را از بدن دور میکند.
– عسل آمیخته به گل سرخ از دیرباز بهعنوان داروی آنژین بهکار میرفته است.
– میوهی گل سرخ به عنوان منبع مهم تامین ویتامین C ارزش زیادی داشته و در تولید چای، شربت و نوشابههای میوهای کاربرد دارد.
– گلاب گل سرخ، بوی بد دهان، دردهای عضلانی و سردردها را برطرف میکند.
-گلاب استخراج شده از رز، پاک کنندهی ایدهآلی برای پوست است.
– شستن پوست با گلاب، چینهای ظریف و سطحی پوست را باز میکند و التهاب و سرخی آن را از میان میبرد.
-گلاب، بازسازی سلولهای پوست را تسریع و خستگی و سرخی پلکها را برطرف میکند.
– همچنین از این گیاه یا روغن آن برای جلوگیری از سفید شدن و تقویت موی سر، تهیهی ماسک زیبایی و تقویت بینایی استفاده میکنند.
طرز تهیهی چای و دمنوش گل سرخ
– برای تهیهی چای گل سرخ که یک نوشیدنی آرامبخش و معطر است، یک قاشق غذاخوری پُر از برگهای گل سرخ را با یک قاشق چایخوری چای از هر نوع (سبز یا سیاه)، دم کرده و نوش جان کنید.
– برای تهیهی شربت آن، ۳۰ تا ۴۰ گرم گلبرگ خشک را به مدت یک روز در نیم لیتر آب جوش دم کنید. سپس آن را صاف و ۵۰ گرم شکر به آن اضافه کنید و دوباره بپزید تا مایع غلیظی فراهم شود. از این شربت به عنوان آرامبخش، پیش از هر غذا یک قاشق غذاخوری میل کنید.
– به منظور تهیهی عسل گل سرخ؛ ۶۰ گرم از گلبرگ آن را به مدت یک روز در یک قوری آب جوش دم کرده، بعد از صاف کردن، ۱۰۰ گرم عسل به آن اضافه کنید. روی حرارت ملایم بگذارید تا مایع غلیظی به دست آید. این مایع برای مراقبت از دندان و التهابات لثه بسیار مفید است و به عنوان خلطآور و ضد عفونتهای تنفسی به شکل غرغره به کار میرود و برای تسکین دردهای گلو در آنژین نیز موثر است.
– برای تهیهی دمکردهی گل سرخ، گلبرگ خشک شده را در نیم لیتر آب سرد بریزید، به مدت ۱۵ دقیقه بجوشانید و بگذارید سرد شود. این دمکرده، برای درمان اسهال (به خصوص در کودکان) کاربرد دارد و برای شستوشو و مالیدن روی مخاط دهان از آن استفاده میشود. همچنین این جوشانده را روی زخمها و سوختگیها میمالند.
برگرفته از سایت مجله نیک و نو