رفع تشنگی با انیسون؛ خوشبوی خوشمزه

نام‌ها:
نام فارسی: انیسون

نام علمی: Anise

نام انگلیسی:Apiaceae

معرفی:
گل و میوه: گل آذین چتری متوسط، با ۷ تا ۱۵ شعاع کرک دار پراکنده، معمولاً فاقد گریبان و گاهی اوقات دارای یک براکته می‌باشد. گلبرگ‌ها سفید، به طول حدود ۱۵ میلی‌متر، با حاشیه غشایی، با موهای زبر روی سطح بیرونی و لبه‌های بلند هستند. میوه کرک دار، تخم‌مرغی تا کشیده و فشرده جانبی می‌باشد.

برگ‌ها، ساقه و ریشه: گیاهی علفی یک ساله به ارتفاع حدود ۰/۵ متر، پوشیده از کرک، با ریشه نازک دوکی شکل و ساقه افراشته، مدور، شیاردار و در بالا منشعب می‌باشد. برگ‌های پایینی دمبرگ دار، مدور – قلبی، کامل با دندانه‌های کند یا لوب دار هستند. برگ‌های میانی مدور، ۳ لوبی یا ۳ قسمتی با قطعات تخم‌مرغی یا واژ تخم‌مرغی بوده، برگ‌های بالایی بدون دمبرگ یا با دمبرگ کوتاه، با غلاف باریک، پهنک شانه‌ای بخش با قطعات باریک می‌باشند.

ویژگی‌ها: مزه‌ی شیرین و بوی مشخص دارد.

طبع:
خشک در درجه سوم و گرم در درجه دوم یا سوم.

رویشگاه:
منشأ گیاه نامشخص و احتمالاً شرق نزدیک است. امروزه عمدتاً در جنوب اروپا، ترکیه، آسیای مرکزی، هند، چین، ژاپن، آمریکای مرکزی و جنوبی کاشته می‌شود.

پراکنش در ایران: به صورت کاشته شده در استان‌های آذربایجان، اصفهان و تهران یافت می‌گردد.

فرآورده‌ها:
مصرف: این گیاه به صورت خرد شده برای تهیه انواع دم‌کرده‌ها و فراورده‌های جالینوسی مورد استفاده جهت مصارف خوراکی یا استنشاقی به کار برده می‌شود. هدف از مصرف فرآورده‌های گیاه مزبور جهت مصارف موضعی استنشاق اسانس آن است.

مقدار مصرف: مقدار متوسط مصرف روزانه فرآورده‌های مورد مصرف خوراکی این گیاه ۳ گرم (بر اساس نوع فرآورده) می‌باشد.

چای: یک فنجان چای، صبح یا غروب (به عنوان خلط آور) و یا روزانه یک قاشق مرباخوری (برای درمان دردهای گوارشی) استفاده می‌گردد. به خردسالان نیز یک قاشق چای‌خوری (به صورت افزوده شده به بطری شیر آن‌ها) داده شود.

دم‌کرده: در یک دوز منفرد، ۰/۵ تا ۱ گرم پیش از غذا میل شود.

بخش‌های دارویی:
اسانس حاصل از میوه‌های رسیده و میوه‌های خشک شده.

موارد مصرف و اثرات درمانی انیسون
سرماخوردگی معمولی
سرفه / برونشیت
انواع تب و سرماخوردگی
التهاب دهان و گلو
کم‌اشتهایی
از انیسون به صورت خوراکی برای درمان مشکلات گوارشی و به صورت خوراکی و موضعی جهت مداوای نزله‌های ناحیه تنفسی استفاده می‌شود.
درمان سیاه‌سرفه
نفخ
دردهای قولنج مانند
به عنوان بهبود دهنده هضم
جهت مداوای اختلالات قاعدگی
بیماری‌های کبد و سل

طب هومئوپاتی:
برای درمان درد شانه و کمردرد استفاده می‌گردد.

طب سنتی اسلام و ایران:
گشاینده گرفتگی‌های کلیه، مثانه، رحم و طحال
ضد نفخ
در درمان التهاب صورت و دست و پا و همچنین التهاب مزمن عروق قرنیه مفید است.
بخور و دود ناشی از سوختن آن سردرد و سرگیجه را درمان می‌کند.
ریختن مخلوط پودر گیاه مزبور با روغن گل سرخ در گوش عوارض ناشی از ضربه، صدمه، زمین خوردن و نیز گوش درد را برطرف می‌نماید.
مدرو قاعده آور است.
سبب خروج رطوبت می‌گردد.
تشنگی بلغمی را فرو می‌نشاند.
افزاینده شیر و منی است.
زیان‌های سموم را کاهش می‌دهد.

موارد منع مصرف:
مصرف انیسون توسط افرادی که به این گیاه و آنتول حساسیت دارند، ممنوع می‌باشد.
در برخی موارد نادر سبب بروز حساسیت گردیده، گاه باعث ایجاد واکنش‌های حساسیتی در پوست، دستگاه گوارش و مجاری تنفسی می‌شود.
مصرف همزمان این گیاه با داروهای ضد انعقاد، عوامل ضد پلاکت، هپارین با وزن مولکولی کم و عوامل ترومبولیتیک ممکن است منجر به افزایش خطر خونریزی شود.

منبع:
کتاب مرجع گیاهان داروئی (جلد دوم)

برگرفته از سایت مفید طب