با گیاه رازک آرام بخوابید

 
تاریخچه

کاربرد عمده‌ی رازک در تولید ماءالشعیر گیاهی (به دلیل طعم تلخ آن) است.

عصاره‌ی رازک به عنوان طعم دهنده‌ی غذا‌ها و در صنعت نوشابه‌سازی نیز مصرف می‌شود.

منبع جغرافیایی

گیاه رازک در بسیاری از نقاط دنیا مانند غرب اروپا، هند، چین و آمریکا و در نواحی شمال ایران مانند گرگان، چالوس، تنکابن، رشت، لاهیجان و آستارا کشت می‌شود.

ترکیبات مهم

* مواد تلخ از جمله آسیل فلوروگلوسیدهای موجود در رزین

* اسانس به میزان ۱ درصد که حاوی میرسن، لینالول، فارنزن و کاریوفیلن است.

* تانن به میزان دو تا چهار درصد.

* مقدار کمی فنل کربوکسیلیک اسید از جمله اسید فرولیک و اسید کلروژنیک.

فرآورده‌های دارویی

حدود ۷۰ فرآورده‌ از رازک در آلمان و انگلستان وجود دارد که همگی به عنوان آرام‌بخش استفاده می‌شوند. عمده‌ی این فرآورده‌ها به شکل قرص هستند.

از عصاره‌ی خشک رازک به شکل چای و از فرآورده‌های دیگر به عنوان خواب آور و مسکن استفاده می‌شود.

آرام‌بخش قوی

برگ‌های رازک مواد شیمیایی به نام اتانولیک اسید و دی‌اکسیدکربن آزاد می‌کنند که فعالیت‌ها و دمای بدن را کاهش و کتامین را در بدن افزایش می‌دهند، تمام این عوامل باعث خواب‌آلودگی شده و اثرات آرام‌بخش دارد. درنتیجه رازک گیاهی موثر برای تسکین اضطراب است و باعث ایجاد آرامش و خواب می‌شود.

کاهش علائم یائسگی

به خانم‌هایی که در دوران یائسگی قرار دارند توصیه می‌شود تا از گیاهان دارویی حاوی هورمون‌های زنانه استفاده کنند. رازک مواد شیمیایی شبه ‌استروژنی دارد که برای تغییرات هورمونی دوران یائسگی مفید است.

در سنین یائسگی سطح هورمون‌های زنانه کاهش می‌یابد و نیاز است تا این هورمون‌ها از منابع دیگری تامین شوند.

یکی از بهترین منابع هورمون‌های زنانه رازک است. مصرف روزانه‌ی عصاره‌ی رازک به دلیل داشتن استروژن‌های گیاهی بر کاهش علائم ناشی از یائسگی مانند گرگرفتگی موثر است.

دشمن سرطان

فعالیت ضدسرطانی پلی‌فنل‌های موجود در عصاره‌ی رازک در تحقیقات علمی به اثبات رسیده است. رازک از جمله گیاهانی است که آنتی‌اکسیدان زیادی دارد و با تمام سرطان‌ها مبارزه می‌کند.

گیاهانی‌ که دارای فیتواستروژن‌ها هستند، رشد سلول‌های سرطانی سینه را مهار می‌کنند.

گیاهی ضدعفونی‌کننده

پزشکان چینی از سالیان دور، رازک را به دلیل اثرات ضدعفونی‌کننده‌اش مصرف می‌کردند. ماده‌ی شیمیایی «زانتوهومول» که در رازک وجود دارد، به عنوان یک عامل ضدعفونی‌کننده عمل می‌کند و میکروارگانیسم‌هایی چون باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و … را از بین می‌برد.

دوست پوست شما

کلاژن مسوول قابلیت ارتجاعی و سفتی پوست است که جوانی و شادابی را برای شما به همراه دارد. کلاژن آنزیمی است که کلاژن موجود در پوست را تجزیه می‌کند، درنتیجه‌ی فعالیت این آنزیم، پیری زودرس و چین و چروک در پوست ایجاد می‌شود.

مواد شیمیایی موجود در گیاه رازک فعالیت ضدآنزیم کلاژناز دارند و باعث جوانی و شادابی پوست می‌شوند. همچنین فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ضدباکتریایی مواد شیمیایی موجود در این گیاه، پوست را دربرابر آکنه و سایر آسیب‌های پوستی محافظت می‌کند.

عصاره‌ی برخی از انواع رازک به دلیل خاصیت نرم کنندگی در فرآورده‌های پوستی به کار می‌رود.

خواص دیگر

– برای رفع بی‌خوابی،‌ روی دو قاشق چای‌خوری رازک، یک لیوان آب جوش بریزید پس از ۵ تا ۱۰ دقیقه آن را صاف کرده و میل کنید.

– دم‌کرده‌ی رازک به عنوان مقوی معده، محرک اشتها و افزاینده‌ی ترشحات معده کاربرد دارد.

– اسیدهای تلخ آن (شامل لوپولون و هومولون) خواص ضدمیکروبی دارد.

– در قدیم از خاصیت مُدر بودن آن استفاده می‌شد.

– انقباضات روده‌ای را رفع می‌کند.

– ضدبیماری سل است.

– می‌توان برای درمان کابوس‌های شبانه، گل‌های رازک را در بالش گذاشت.

– از دم‌کرده‌ی آن جهت درمان ورم مثانه استفاده می‌شود.

– آلرژی زا و ضددرد است.

– خاصیت ضدباکتری، ضدعفونی‌کننده، ضداسپاسم و ضدتوموردارد.

 – هضم کننده‌ی غذا و ادرارآور است.

– یک ملین طبیعی و خلط‌آور محسوب می‌شود.

– مقوی رحم و برای رفع مشکلات قاعدگی موثر است.

چای رازک

نیم گرم گیاه له شده یا پودر آن را یک لیوان آب جوش بریزید و ۱۵ دقیقه صبر کنید؛ سپس آن را صاف کرده و میل کنید.

نگهداری

رازک باید دور از نور و در هوای سرد نگه داری شود. حداکثر مدت نگهداری یک سال است.

عوارض جانبی

مصرف رازک ممکن است در بعضی افراد ایجاد حساسیت پوستی کند. علت آن مربوط به گرده‌های گیاه است.

نکته‌های خواندنی

– چای یا دم‌کرده‌ی رازک بهتر است شب هنگام یا قبل از خواب مصرف شود تا بتوان خواب آرام‌تری را در پیش داشت. این میزان مصرف را می‌توان تا سه بار در روز تکرار کرد.

– میزان مصرف فرآورده‌های صنعتی رازک مانند قرص یا کپسول در راهنمای همراه دارو توصیه شده و بهتر است حتما آن را بخوانید.

– گل‌های ماده تحت عنوان “Strobiles” مشهورند که قسمت دارویی رازک هستند.

– خواص گیاه رازک به طور چشمگیری به نو یا کهنه بودن آن ارتباط دارد، چون مواد موجود در آن با گذشت زمان اکسید می‌شوند.

مثلا مصرف تازه‌ی گل‌های ماده برای رفع بدخوابی بسیار موثر است، در صورتی که خشک شده‌ی گل‌های ماده برای پُرکردن بالش افرادی که دارای بی خوابی هستند مناسب است.

تعویض گل‌های خشک ماده در این بالش‌ها باید هر دو ماه باشد، چون گل‌های خشک کهنه‌ی رازک دارای خاصیت محرک هستند.

– برای رفع بی خوابی بهتر است از گل‌های ماده‌ی تازه خشک شده یا گل‌های فریز شده استفاده کرد.

منبع: سایت مجله نیک و نو