درمان بیماری‌های صفرا با گیاه شاه تره

نام‌ها:
نام فارسی: شاه تره

نام علمی: Fumitory

نام انگلیسی: Fumariaceae

نام‌های دیگر:

Wax Dolls, Vapor, Fumus, Beggary, Hedge Fumitory, Earth Smoke

معرفی:
گل و میوه: گل‌های شاه تره دارای دمگلی کوتاه بوده، درون خوشه‌های افراشته، متراکم، انتهایی و متقابل با برگ‌ها قرار داشته، ۵ تا ۸ میلی متر طول دارند. گلبرگ‌های بیرونی قرمز لاکی تا صورتی و در بخش جلو مدور هستند. گلبرگ‌های خارجی نیز همچون گلبرگ‌های داخلی، دارای رأس قرمز تیره تا سیاه رنگ بوده، درفشی سبز رنگ دارند. میوه که در فصل گلدهی ظاهر می‌شود فندقه مانند، کروی و سبز رنگ بوده، در پهلوها مختصراً فشرده و در رأس واجد یک نوک کوتاه می‌باشد.

برگ‌ها، ساقه و ریشه: گیاهی به ارتفاع ۱۰ تا ۵۰ سانتی متر، دارای ساقه‌ای باریک، افراشته، گوشه‌دار، توخالی، منشعب، بدون کرک و همانند برگ‌ها به رنگ سبز مایل به آبی است. برگ‌ها متناوب بوده، بخش‌های ۳ شانه‌ای دارند. این برگ‌ها دمبرگ‌دار، ۲ بار شانه‌ای و نرم بوده، بخش‌های آن پنجه‌ای پایک دار یا شانه‌ای بریده هستند.

گیاه شاه تره دارای مزه تلخ و شور می‌باشد.

رویشگاه:
این گیاه بومی‌ مناطق مدیترانه‌ای تا شمال آفریقا، تمام اروپا و سیبری بوده، به آمریکای شمالی و جنوبی نیز وارد شده است.

پراکنش در ایران: ممکن است در برخی نقاط ایران به صورت کاشته شده موجود باشد.

فرآورده‌ها:
بخش‌های هوایی و خشک شده گیاه که در فصل گلدهی جمع‌آوری گردیده‌اند.

جهت تهیه دم‌کرده می‌بایست آب جوش را به ۲ تا ۳ گرم از گیاه افزود، پس از ۲۰ دقیقه آن را صاف کرد.

مقدار مصرف: روزانه ۶ گرم از گیاه می‌بایست مصرف شود. برای درمان بیماری‌های کیسه صفرا نیز باید نیم ساعت پیش از هر وعده غذا، یک فنجان از دم‌کرده گیاه را به صورت گرم میل نمود.

بخش‌های دارویی:
بخش‌های هوایی گیاه (به صورت خشک شده)، بخش‌های هوایی و گل‌دار گیاه (به صورت تازه).

اشتباهات:
گیاه شاه تره بسیار شبیه گونه‌های F.vaillanti و F.schleicheri است.

موارد مصرف و اثرات درمانی شاه تره
ناراحتی‌های کبد و کیسه صفرا
از این گیاه برای درمان ناراحتی‌های توام با اسپاسم کیسه صفرا، مجاری صفراوی و نیز ناحیه گوارشی استفاده می‌گردد.
درمان بیماری‌های پوستی.
یبوست
التهاب مثانه.
تصلب شرایین.
روماتیسم.
ورم مفاصل.
تصفیه کننده خون.
مقوی کبد.
مفید در درمان خارش و گرمی.
در طب هومئوپاتی از این گیاه برای درمان اگزمای مزمن توام با خارش که ناشی از بیماری‌های کبدی است، استفاده می‌شود.
موارد منع مصرف:
تاکنون هیچگونه عارضه جانبی مضر و خطرناک ناشی از مصرف بجای مقادیر درمانی گیاه مزبور شناسایی نشده است.
منبع:
کتاب مرجع گیاهان دارویی(جلد اول)
تألیف و ترجمه دکتر احمد امامی، دکتر شیرین فصیحی و دکتر ایرج مهرگان