فواید و مضرات گیاه کافور

نام‌ها:
نام فارسی: کافور

نام علمی: Camphor Tree

نام انگلیسی: Lauraceae

نام‌های دیگر:

Cemphire, laurel Camphor, Gum Camphor

معرفی:
گل و میوه: گل‌ها کوچک و سفید بوده، دمگل‌هایی به طول ۱ تا ۱/۵ میلی‌متر دارند. سطح داخلی گلبرگ‌ها کرک‌دار است. گل‌ها درون پانیکول‌هایی با دمگل آذین بلند قرار دارند. پرچم‌ها به طول حدود ۱/۵ میلی‌متر، کرک‌دار و دارای غده‌های عریض قلبی و بدون پایک هستند. میوه شفتی تخم‌مرغی، ارغوانی تیره، تکدانه‌ای و به طول ۱۰ تا ۱۲ میلی‌متر است.

برگ‌ها، ساقه و ریشه: این گیاه درختی همیشه سبز به ارتفاع تا ۵۰ متر و قطر تاج تا ۵ متر می‌باشد. قسمت پایین تنه افراشته و قسمت بالای آن دارای انشعابات گره‌دار است. برگ‌ها متناوب، به طول ۵ تا ۱۱ و عرض حدود ۵ سانتی‌متر، تخم‌مرغی – سرنیزه‌ای، نوک باریک، در سطح فوقانی شیاردار، براق و سبز مایل به زرد روشن بوده، سطح تحتانی آن‌ها روشن‌تر است.

روش مصرف: از کافور به صورت موضعی، استنشاقی و به شکل مایع یا نیمه جامد استفاده می‌گردد. جهت مصارف خوراکی نیز این گیاه در تهیه لینیمان‌ها پمادهای جامد یا مایع به کار برده می‌شود.

طبع:
سرد و خشک در درجه سوم.

رویشگاه:
این گیاه از ویتنام تا جنوب چین الی جنوب ژاپن یافت می‌شود.

پراکنش در ایران: به صورت کاشته شده در باغ، اکولوژی نوشهر و باغ کشاورزی لاهیجان یافت می‌گردد.

فرآورده‌ها:
کافور خالص شده به وسیله فرآیند تقطیر و متعاقب آن تصعید از چوب این گونه به دست می‌آید.

بخش‌های دارویی:
روغن فرار حاصل از درخت.

موارد مصرف و اثرات درمانی کافور
موارد تأیید شده به وسیله کمیسیون E:
آریتمی ‌قلبی.
سرفه، برونشیت
فشارخون پایین.
اختلالات عصبی قلب.
روماتیسم.
موارد تأیید نشده:
در طب سنتی از این گیاه به صورت خارجی برای درمان روماتیسم ماهیچه‌ای و ناراحتی‌های قلبی استفاده می‌شود.
به صورت داخلی برای درمان اختلالات‌ هایپوتونیک دستگاه گردش خون و بیماری‌های دستگاه گوارش به کار برده می‌شود.
التهاب غشاء مخاطی دستگاه تنفسی نیز با مصرف فراورده‌های داخلی و خارجی گیاه مزبور قابل درمان است.
در طب هندی از این گیاه برای درمان دردهای عضلانی، نارسایی قلبی و آسم استفاده می‌شود.
طب سنتی اسلام و ایران:
درمان سردردهای صفراوی و ورم‌های گرم.
بندآورنده خونریزی بینی.
مفید در درمان آفت.
تقویت کننده حواس.
درمان چشم درد گرم.
موارد منع مصرف:
تسریع کننده پیری.
مضعف شدید نیروی جنسی.
استفاده از کافور در دوران بارداری ممنوع است.
استفاده موضعی از این گیاه منجر به تحریک پوست و ایجاد مسمومیت‌های ناشی از جذب یا تنفس آن می‌شود.
گاه به دنبال استفاده از مرهم‌های روغنی حاوی کافور، اگزمای تماسی ایجاد می‌گردد.
گیاه مزبور برخی مواقع به عنوان جایگزین حشیش استفاده می‌شود، چراکه مصرف ۶ تا ۱۰ گرم از آن منجر به بروز نوعی مسمومیت توام با سرخوشی می‌گردد.
مرهم‌های حاوی کافور نمی‌بایست برای نوزادان تجویز شود.
مصرف بیش از حد: علائم مسمومیت که به ویژه در کودکان ظاهر می‌شود شامل هذیان، اسپاسم‌ها و اختلالات تنفسی است. درمان مسمومیت‌های ناشی از این گیاه به صورت علامتی انجام می‌شود. مقدار کشنده این گیاه برای کودکان کمتر از یک گرم و برای بزرگسالان حدود ۲۰ گرم می‌باشد. مواردی از مسمومیت بالغین پس از مصرف ۲ گرم کافور نیز گزارش شده است.
منابع:
کتاب مرجع گیاهان دارویی(جلد اول)
تألیف و ترجمه دکتر احمد امامی، دکتر شیرین فصیحی و دکتر ایرج مهرگان