والک یا سیر کوهی؛ سبزی فصل بهار
گیاه شناسی
والک گیاهی خودرو در مناطق کوهستانی است که گلهای سفید و کوچک ستارهای شکل آن در میان برگهایی پهن و نرم قرار دارد. بوی والک شبیه پیاز و طعم آن ملایمتر و شیرینتر از سیر معمولی است و بیشتر مصرف دارویی دارد. گل، برگ و ریشهی این گیاه قابلاستفاده و سرشار از کلسیم و انواع ویتامینهای نافع بدن هستند. والک را سبزی کوهی، سیر جنگلی و سیر خرس نیز میگویند.
ترکیبات شیمیایی
والک از ترکیبات متعدد سولفور مانند آمینواسیدهای گوگرددار، آلیسین و ترکیبات آزاد دیگر مانند دی وینیل سولفور، دی متیل تیوسولفونات و … تشکیل شده و سرشار از ویتامینهای A, B, C و مواد معدنی متعدد مانند ژرمانیوم، سلنیم و روی است.
والک را در فصل بهار میچینند و برای فصلهای دیگر به دو روش فریز یا خشک کردن در سایه نگهداری میکنند.
سیر جنگلی یا سیر خانگی؟
سیر جنگلی (والک) و سیر خانگی هر دو از یک خانواده هستند و تاثیرمشابهی نیز در بدن دارند. با این تفاوت که والک (سیر جنگلی) سه مزیت بیشتر از سیر دارد:
– گیاه والک در مقایسه با سیر از مواد فعال شیمیایی بیشتری تشکیل شده است.
– دارای مواد شیمیایی فعالی است که در گونههای دیگر سیر یافت نمیشود.
– والک برخلاف سیر بیبوست و یعد از مصرف آن مشکلی نخواهید داشت.
چرا گیاه والک بی بوست؟
برگهای والک مقدار زیادی کلروفیل دارند که با مواد نیتروژنی موجود در این گیاه (که مسئول ایجاد بو در گونههای مختلف خانواده سیر هستند) در طی عمل هضم و جذب ترکیب میشوند. ا کلروفیل زیاد موجود در این گیاه مانع از انتشار بوی این گیاه میشود.
دشمن بیماریهای قلبی عروقی
والک دارای آلیسین ( یک ترکیب گوگرددار) است و مصرف آن فشارخون را کنترل میکند و با جلوگیری از جذب کلسترول باعث کاهش سطح کلسترول خون و با انبساط ملایم عروق خونی سبب کاهش فشار خون میشود.اگر میخواهید از سکته و بیماریهای قلبی در امان بمانید، میتوانید والک پلو تهیه و میل کنید.
درمان بیماریهای گوارشی
گیاه والک داروی موثری برای سوهاضمه و بیماریهای گوارشی است. عصارهی گیاه والک برای درمان کرمهای لولهای روده کار دارد و برای کبد، کیسهی صفرا، روده و معده مفید و اشتهاآور است.
یک آنتیاکسیدان گیاهی
اتانول موجود در گیاه والک ضد رادیکالهای آزاد است و میتوان این گیاه را نوعی آنتیاکسیدان بسیار قوی در برابر حمله رادیکالهای آزاد دانست.
خواص دیگر
– مداومت در خوردن والک سبب ریزش موى سفید و در آمدن موى سیاه به جاى آن می شود. این خاصیت به دلیل داشتن فلز منگنز است.
-مالیدن عصاره میوه ى والک برای زخمهاى آبدار و چرکى نافع بوده، آن ها را خشک مى کند و گل آن نیز همین خاصیت را دارد.
– عصارهی برگ و ساقه ی آن که تازه چیده و کوبیده شده را با کمى صمغ مخلوط کنید، برای امراض چشم به خصوص جوش پلک و ریزش اشک، ناخنه و ورم پلک چشم مفید است.
-جویدن برگ والک برای ورم لثه و رفع بىحسى آن مفید است. جوشهاى دهان را از بین مىبرد و بوى بد دهان را برطرف مىکند.
– مصرف گیاه والک به دلیل دارا بودن ترکیب موثر آلیسین و خواص آنتیباکتریایی، تقویتکنندهی بدن و نیروزاست.
– مصرف گیاه والک باعث کاهش قند و پیشگیری از افزایش فشار خون در مبتلایان به دیابت میشود.
– والک یا سیر کوهی برای کسانی که تنگی عروق دارند و همچنین برای سرگیجه بسیار مفید است.
– اثر خوبى روى اعصاب دارد و از آن براى درمان نسیان، تقویت اعصاب و اشخاص فلج استفاده میکنند.
-شربت والک براى مبتلایان به تب و آبله مرغان و سرخک بسیار مفید است. غرغری جوشانده ی آن براى درمان دردگلو و آنژین سود فراوان دارد.
-نوشیدن آب برگ و ساقهی تازه آن با کمى صمغ عربى برای خونریزى معده و بند آمدن اسهال و بواسیر نافع است.
– تحقیقات نشان میدهد مصرف عصارهی این گیاه باعث کاهش وزن میشود.
– تسکین بیماریهای روماتیسمی و آرتریت مفصلی از خواص این گیاه کوهی است.
-به دلیل داشتن املاح زیاد، خون را قلیایى کرده و اسیدی بودن آن را از بین مى برد.
– براى کسانى که از درد معده رنج مىبرند، مفید است و از تحریکات جلدى جلوگیرى مىکند.
-اگر روی پوست مالیده شود باعث قرمزی پوست میشود.
– برگهای له شدی آن را میتوان برای از بین بردن آبسه و کورک به کار برد.
-نوشیدن جوشاندهى ریشهی والک، سنگ کلیه و مثانه را خرد مى کند.
– اثرات پیشگیریکننده والک در برابر سرطانهای معده و پروستات به اثبات رسیده است.
– مصرف آن تنفس را آسان و تنگی نفس را درمان مىکند.
– سرشار از ویتامین C و داراى لعاب و صمغ زیاد است.
– والک ضد آسم و برطرفکنندهی برونشیت است.
– مدر است و رنگ چهره را نیکو مىسازد.
-پادزهر سموم حیوانى و غذایى است.
روش مصرف
برگ این گیاه را میتوان مانند سبزی خوردن در سفره گذاشت و میل کرد یا در سالاد، سوپ و آش کوکوی بدون تخم مرغ استفاده کنید. اثر گیاه تازه بهتر از پختهی آن است.
برگرفته از سایت مجله نیک و نو