نسخه های طب سنتی برای عدم خستگی
دچار خستگیهای مفرط و مداوم میشویم، بیآنکه دلیل خاصی برای آن داشته باشیم. خستگی دایم، کمبود انرژی، زود خسته شدن، کوفتگی بدن و … مواردی هستند که ممکن است طی روز، آنها را به مراتب تجربه کنیم. در واقع خستگی مزمن، همراه و همنشین بسیاری از مردم در این روزهاست. این همراهی برای عدهای آنقدر عادی شده که آن را به عنوان یک بیماری نمیشناسند، در حالی که اگر این خستگیها همیشگی شوند، میتوانند مشکلساز باشند. در طب کلاسیک بروز خستگیهای مزمن را «سندروم خستگی» مینامند و از معضلات و مشکلات تشخیصی و درمانی محسوب میشود. در طب سنتی، خستگی وضعیتی جسمی، فکری یا عصبی است که اغلب برای افراد پیش میآید و نباید مدت زیادی طول بکشد. با داشتن یک برنامهی خواب مرتب، فعالیت جسمی متناسب و کمی استراحت میتواند با خستگی مبارزه کرد. مواد غذایی ضد خستگی هم وجود دارند که معرفی میشوند.
دلایل خستگی مزمن
برای خستگیهای مزمن که ناشی از بیماریهای خاص مانند سرطانها، ضعف سیستم ایمنی بدن، روماتیسم و… نباشد، عوامل زیر مطرح است:
– بیماریهای روحی به ویژه افسردگی که متاسفانه در موارد خفیف قابل تشخیص نیست.
– مسمومیتهای مزمن به ویژه مسمومیت با سرب که بسیار شایع است.
– عفونتهای مزمن (مثل سینوزیت، عفونتهای رحمی و…)
– مصرف غذاهای نامناسب (غذاهایی که سرما یا رطوبت زیادی دارند)
– کمبود ریز مغذیها در رژیم غذایی (کلسیم، ویتامینها و …)
– یبوست
– خواب نامنظم
– کمبود فعالیت بدنی
– غلظت خون (از جمله بالا بودن چربی خون)
– افزایش میزان بلغم در بدن
– کم خونی
درمانهای گیاهی
برای درمان خستگیهای مزمن ابتدا باید دلیل خستگی مشخص شود. برای این کار میتوانید به پزشک مراجعه کنید تا با بررسی علائم موجود، علت را مشخص و درمان گیاهی متناسب را به شما پیشنهاد کند.
* در مواردی که خستگی مزمن ناشی از یبوست است، باید آن را درمان کنید. به این منظور میتوانید از شربتهای گیاهی حاوی انجیر استفاده کنید. شربت انجیر و سنا، نمونه ای از شربتهای گیاهی موثر هستند.
* اگر افسردگی دلیل خستگی باشد باید به شکل ویژه آن را مورد توجه قرار داد. برای این کار از دمنوشهای گیاهی حاوی اسطوخودوس، ملیس و گل راعی استفاده کنید. البته باید موارد منع مصرف آنها را نیز در نظر داشته باشید.
گل راعی فقط برای بزرگسالان مجاز است. در مورد افسردگیهای خفیف اثرگذاری مناسبی دارد و در صورت استفاده از داروهای شیمیایی ضد افسردگی، نباید از آن استفاده کرد.
* مشکلات خواب در صورت استفاده از داروها و دمنوشهای گیاهی قابل درمان است. البته سادهترین کار این است که شبها یک دستمال پارچهای را به گلاب آغشته کنید و در کنار بالش خود قرار دهید. بوی گلاب به عنوان خوابآوری قوی عمل میکند. خوردن نصف استکان گلاب، نیم ساعت قبل از خواب، برای بیمارانی که مشکل پیچیدهتری دارند بسیار مناسب است.
راه دیگر، نوشیدن یک استکان از مخلوط عرق طارونه و بهارنارنج، نیم ساعت قبل از خواب است. عرقهایی مثل اسطوخودوس و سنبل الطیب نیز میتوانند گزینههای مناسبی باشند.
* اگر بیمار علایم غلظت خون دارد، باید حجامت انجام دهد. برای این کار به مراکز درمانی طب سنتی دارای مجوز مراجعه کنید.
* پودر کلسیم، جوانهی گندم و شربت آب و عسل که مقداری آب لیموی تازه به آن اضافه شده نیز موثر است.
خوراکیهای معجزهآسا برای رفع خستگی
اگر فعالیت جسمی و خواب به مبارزه در مقابل خستگی کمک میکنند، تغذیه نیز نقش مهمی دارد. اگر بدن مواد غذایی که نیاز دارد را به میزان مناسب دریافت نکند، عملکردش دچار اختلال و تحلیل قوا میشود و به شکل خستگی بروز پیدا میکند. از طرف دیگر، یکی از دلایل بسیار شایع خستگیهای مزمن روزانه، کمخونی است؛ بنابراین باید این مشکل را با تغییر رژیم غذایی رفع کنید تا از شر خستگی نیز رها شوید.
کنجد: کنجد سرشار از آهن است، به همین دلیل درمان بسیار خوبی برای کمخونی است. دو قاشق کنجد سیاه را به مدت دو تا سه ساعت در آب بخیسانید، سپس آن را آسیاب کرده و با یک قاشق عسل مخلوط کنید. این ترکیب روزانه دوبار قابل مصرف است. همچنین میتوانید یک قاشق کنجد سیاه را دو ساعت در آب گرم بخیسانید، آن را آسیاب و با شیر مخلوط کنید سپس مقداری عسل به آن اضافه کرده و میل کنید.
چغندر قرمز: برای کمخونی ناشی از کمبود آهن، بسیار مفید است همچنین چغندر قرمز به تمیز شدن بدن کمک و اکسیژن بیشتری برای بدن فراهم میکند. یک چغندر متوسط، سه عدد هویج و نصف یک سیب زمینی شیرین را در آبمیوهگیری بریزید و این آبمیوه را روزی یک بار بنوشید. میتوانید چغندر پخته را در سالاد استفاده کنید.
موز: سرشار از آهن است و تولید هموگلوبین و بسیاری از آنزیمهای ضروری برای تولید سلولهای قرمز خون را تقویت میکند. همچنین منبع غنی منیزیم است که به ساخت هموگلوبین کمک میکند. روزانه یک موز رسیده را همراه یک قاشق چایخوری عسل بخورید.
اسفناج: نصف فنجان اسفناج حدود ۳۵ درصد نیاز روزانهی بدن به آهن و ۳۳ درصد نیاز به اسید فولیک را برطرف میکند. به این منظور میتوانید دوبار در روز، سوپ اسفناج میل کنید یا دو قاشق چایخوری عسل را در یک لیوان آب اسفناج حل کرده و روزی یک بار میل کنید.
انار: سرشار از آهن و مواد معدنی مانند کلسیم است که در جذب آهن به بدن کمک میکند. به این منظور یک فنجان آب انار را با یک چهارم قاشق چایخوری پودر دارچین و دو قاشق چایخوری عسل مخلوط کرده و صبحانه میل کنید. همچنین میتوانید یک قاشق پودر دانهی انار خشک شده را به یک فنجان شیر گرم اضافه و دوبار در روز میل کنید.
خرما: خرما سرشار از آهن و ویتامین C است که برای جذب آهن در بدن لازم است. به این منظور، دو عدد خرما را در یک فنجان شیر به مدت یک شب بخیسانید. روز بعد پیش از صبحانه، خرما و شیر را میل کنید. همچنین میتوانید مقداری خرمای خشک را هر روز صبح پیش از صبحانه میل کنید و پس از آن، یک فنجان شیر گرم بخورید.
لوبیا: لوبیاها مواد غذایی مقوی هستند که خاصیت درمانی متعدد دارند و میتوانند با خستگی مبارزه کنند.
انواع لوبیا در طولانی مدت به انسان انرژی میدهد و مانع خستگی میشود. از آنجا که بیشتر دانهها یک شاخص قند خون پایین دارند، شما میتوانید آنها را بدون هیچگونه نگرانی در مورد بیماری دیابت بخورید. میتوانید انواع مختلف لوبیا را برای وعدههای مختلف غذایی در طول روز امتحان کنید. شما میتوانید دانههای سویا را برای صبحانه و سالاد لوبیا سیاه و سفید را برای ناهار یا شام استفاده کنید.
مویز: سرشار از آهن و ویتامین C و برای درمان کمخونی بسیار مفید است، ویتامین C توانایی بدن برای جذب آهن را افزایش میدهد و در نتیجه سلولهای قرمز و هموگلوبین افزایش مییابند. به این منظور، ۱۰ تا ۱۲ عدد مویز را به مدت یک شب در آب بخیسانید. روز بعد پیش از صبحانه مویزها را میل کنید. این درمان را چند هفته ادامه دهید.
شنبلیله: برگ و تخم شنبلیله برای درمان کمخونی مفید است. به این منظور، یک فنجان برنج را با دو قاشق چایخوری تخم شنبلیه بپزید. مقداری نمک به آن اضافه کرده و یک بار در روز و حداقل به مدت دو تا سه هفته میل کنید. همچنین میتوانید برگ شنبلیله را در غذاهایتان به ویژه در سوپ و سالاد استفاده کنید.
ملاس نیشکر: ملاس به عنوان یک مادهی مغذی، به ویژه برای کسانی که کمخون هستند در نظرگرفته میشود. ملاس منبع آهن، ویتامین B و دیگر مواد معدنی ضروری است که به افزایش سلولهای قرمز خون کمک میکند. یک قاشق غذاخوری ملاس تقریبا ۱۵ درصد نیاز روزانه به آهن را برطرف میکند. به این منظور، یک قاشق ملاس را با یک فنجان آب گرم یا شیر مخلوط کنید و دو بار در روز بنوشید. این نوشیدنی برای زنان باردار بسیار مفید است.
دمنوشهای گیاهی
دمنوش گیاهان تونیک: معروفترین گیاهان تونیک زنجبیل، دارچین و جینسینگ هستند. برای تهیهی دمنوش زنجبیل باید یک قاشق مرباخوری زنجبیل تازهی رنده شده را در ۲۰۰ تا ۲۵۰ سیسی آب جوش به مدت یک ربع قرار دهید و در ظرف را بگذارید. بعد دمنوش را صاف و میل کنید. البته میتوانید دمنوش زنجبیل را با عسل شیرین کنید تا اثرش مضاعف شود.
دمنوش دارچین: برای تهیهی دمنوش دارچین نیز دو تا سه سانتیمتر پوست تنهی درخت دارچین را در یک لیوان آب جوش بیندازید و بعد از ۱۵ دقیقه آن را صاف و میل کنید.
دمنوش سنبلالطیب: برای تهیهی دمنوش سنبلالطیب، باید یک قاشق غذاخوری ریشهی گیاه را در یک لیوان آب جوش دم کنید. البته بهتر است ریشهی گیاه را سه تا پنج دقیقه بجوشانید و آن را با افزودن کمی آبلیموی تازه و عسل، خوشطعم کنید.
دمنوش به لیمو، چای ترش و چای کوهی نیز توصیه میشود.
شربتهای گیاهی
شربت گلاب و زعفران نیز در رفع خستگی موثر است. برای تهیهی این شربت، باید یک مثقال زعفران را در یک لیتر گلاب به مدت ۱۵ دقیقه روی حرارت ملایم بگذارید، به شکلی که جوش نیاید. بعد از صاف کردن، شربت را با عسل قوام آورید.
برگرفته از سایت مجله نیک و نو