تاج‌خروس، گیاهی فراموش شده
گیاه‌شناسی
تاج‌خروس از گیاهان گلدار، یک ساله و دارای ۶۰ گونه‌ی متفاوت است. گل‌های این گیاه به رنگ‌های بنفش، قرمز و زرد با ارتفاع ۸۰ سانتی‌متر و برگ‌های آن سبز رنگ و بیضی شکل هستند. گل آن به شکل تاج‌خروس است و به رنگ قرمز متمایل به بنفش مشاهده می‌شود.
گل تاج‌خروس بومی آسیا و آفریقاست، ولی در ایران به شکل پرورشی در همه جا کاشت می‌شود.
دکتر یوسف روزبهان عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس در خصوص ویژگی‌های این گیاه می‌گوید: «تاج‌خروس می‌تواند به‌عنوان یک دانه‌ی حاوی پروتئین بالا یا به‌عنوان یک برگی مورد استفاده قرار گیرد و همچنین توان کشت به عنوان یک محصول علوفه‌ای را نیز دارد. این گیاه به علت مزیت‌هایی که دارد از جمله داشتن پروتئین و لایزین بالا برای انسان و دام مناسب است.»
خواص دارویی
بدون گلوتن: تاج‌خروس نیز مانند کینوآ و گندم سیاه، به‌طور طبیعی بدون گلوتن است. گلوتن نه تنها برای کسانی که از بیماری سلیاک رنج می‌برند مضر است، بلکه برای افراد بدون حساسیت نیز بد است زیرا پروتئینی به نام «زنولین» را فعال می‌کند. همچنین حاوی فیتیک اسید است.
سرشار از پروتئین: این گیاه متشکل از ۱۳ تا ۱۹ درصد پروتئین است که از پروتئین‌های موجود در غلات مانند برنج، ذرت و گندم سیاه بیشتر است. این پروتئین همچنین حاوی تمامی هشت آمینواسید ضروری است که این گیاه را به منبع خوبی برای تامین پروتئین برای گیاهخواران تبدیل کرده است.
مفید برای قلب و عروق: روغن تاج‌خروس برای بیماران مبتلا به بیماری شریان‌های کرونری مفید است. همچنین در درمان تصلب شرایین یا باریک شدن شریان‌ها نیز موثر است.
سرشار از فیبر غذایی: یک فنجان گیاه تاج‌خروس پخته شده، پنج گرم فیبر غذایی دارد یا ۲۱ درصد نیاز روزانه‌ی ما را تأمین می‌کند. بخش اعظم این فیبر غیرقابل حل است که سالم و دست نخورده از روده‌ها عبور کرده و تاثیری ضدیبوستی دارد. همچنین حاوی فیبر حلال است که علاوه بر جذب آب و کاهش هضم از مزایای کاهش کلسترول نیز برخوردار است. بنابراین منبع مناسبی برای رژیم غذایی کاهش وزن است.
انبوهی از مواد معدنی: یک فنجان گیاه تاج‌خروس پخته شده، ۲۹ درصد آهن، ۴۰ درصد منیزیم، ۳۶ درصد فسفر و ۱۰۵ درصد منیزیم بدن را تامین می‌کند. همچنین حاوی مقدار زیادی کلسیم، پتاسیم، روی، مس و سلنیوم است. در عوض فاقد بخش اعظم ویتامین‌ها به استثنای ویتامین B6 و فولیک اسید است.
– برای درمان یبوست، ۵۰ تا ۶۰ گرم گل تاج‌خروس را در یک لیتر آب جوشانده و آب آن را کم‌کم میل کنید.
– برای درمان بربری و پلاگر، هر روز مقداری برگ تاج‌خروس میل کنید.
– برای درمان جوش‌های چرکین، شاخه‌های جوان و سبز تاج‌خروس را کوبیده و بر محل ضماد کنید.
– برای درمان کم‌خونی، تصفیه‌ی خون، تقویت شنوایی و اسهال خونی، هر روز ۱۰ گرم تخم تاج‌خروس میل کنید.
– برای درمان سوزش ادرار و قطره قطره ادرار کردن، ۲۰ گرم تخم کوبیده شده‌ی تاج‌خروس را یک شب در شیر خیسانده و به مدت سه روز میل کنید.
– مصرف منظم آن میزان کلسترول و فشارخون را کاهش می‌دهد.
– سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند.
– از سفید شدن زودهنگام مو پیشگیری می‌کند.
– برگ‌های آن تقویت کننده‌ی بینایی است.
– برای رفع کم‌خونی موثر است.
– به سبب دارا بودن خاصیت منقبض کننده، اسهال، خون‌ریزی بیش از حد دوران قاعدگی و زخم دهان را درمان می‌کند.
– برای درمان زخم دهان، با دم‌کرده‌ی تاج‌خروس غرغره کنید.
عوارض جانبی
– مصرف زیاد و مداوم آن سبب سمیت گوارشی می‌شود.
– مصرف آن در دوران بارداری و شیردهی ممنوع است.
برگرفته از سایت مجله نیک و نو
بیشتر بخوانید
