روغن حیوانی و یک دنیا خاصیت
شاید اولین جملهای که در ذهن خوانندگان فرهیخته در مورد روغن حیوانی ایجاد میشود اینست که شیرگاو
دواست، روغن گاوی شفاست و گوشت آن مرض است.
یعنی اینکه روغن حیوانی شاید به لحاظ داشتن گوهرهای مهم لطیفی نظیر گوهر مائی و گوهر خاکی که ساختار بدن بر اساس این اخلاط ، خلط دم را می سازد بسیار مهم است و در ردیف غذاهای ذوالخاصیه قرار دارد، اما اینکه روغن حیوانی را ذوالخاصیه مینامند و به لغت امروزی اکسیر جاودانگی است بیدلیل نیست که حکیم عالیمقام ابوعلیسینا بدن و عمر را مانند چراغ میداند که پایداری این چراغ همان طول عمر است و هر چه قدر گرمی و تری در چراغ وجود داشته باشد، شعله و روشنی آن مادامالعمر خواهد بود و بر این اساس روغن حیوانی را یکی از ذوالخاصیههای پایدار چراغ عمر میداند.
اما برای مصرف روغن حیوانی نیز باید حد تعادل را رعایت کرد و باید در نظر داشت که میزان مصرف آن حتما بر اساس مزاج شخص، مقدار فعالیت، سن، شهر و محل سکونت شخص و حتی نوع فصلی که در آن است، متفاوت میباشد.
اما ابتدا گریزی کوتاه در معنی ذوالخاصیه خواهیم داشت. از منظر طب اخلاطی که به طب ابوعلیسینا در دنیا معروف است روند تغذیه و نیز انواع غذایی که ما میخوریم به چند دستهی مهم تقسیم شده است :
۱- غذای مطلق اینکه ما هرروز میتوانیم از آن برای تامین انرژی و غذای روزانه استفاده کنیم
مانند: برنج و گندم
۲- غذای دارویی که روزانه در سفرهی غذایی ما هست و علاوه بر اینکه به صورت غذاست ولی حالتدوایی
هم دارد مانند: حبوبات و میوهها
۳- دوای غذایی که ما در سبد روزانهی غذایی خود داریم، اما باید کمتر استفاده کنیم مانند: پیاز ، سیر،
عسل، آجیل ها
۴-برخی دیگر که دوای مطلق است که فقط حکم دارو داشته و نمیتوان از آنها در سبد غذایی روزانه استفاده کرد.
مگر به نیاز بیماریای که ایجاد میشود و با روز مشخص و معین و تعداد روز باید استفاده شود
مانند: بابونه ، زنیان، زنجبیل، آویشن
اما از همهی اینها بالاتر و سرآمد کلیهی موارد بالا مقولهی ذوالخاصیههاست که وقتی وارد بدن میشوند در مجموع به نفع سلامتی بدن و طبیعت ماست و درجهت سلامتی بدن ما عمل میکنند که یکی از این ذولخاصیهها همان روغن حیوانی است؛همان روغنی که متاسفانه امروزه با توجه به اطلاعات ناکافی آن را کامل کنار گذاشته ایم، اما میتوانیم این روغن مهم و پرخاصیت را نه همیشه بلکه در سبد غذایی سلامتی خود داشته باشیم و حداقل هر ازگاهی از آن استفاده کنیم.
روغن حیوانی اصل، همان روغن خوش عطر و طعمی است که اگر روی پلو بریزید یا با نان بخوریددیگر
نمی توانیداز آن بگذرید. این روغن از شیر گوسفند بهدست می آید.
طرز تهیهی سنتی روغن حیوانی:
طریقه تهیه سنتی آن این گونه است که ماست را دوغ کرده و درون مشک می ریزند و آنقدر تکان می دهند که گویچه های روغنی به صورت کره به یکدیگر می چسبند.
کره را از دوغ جدا کرده و آنقدر حرارت میدهند تا آب کره تبخیر و به ۰٫۲ درصد و چربی اش به ۹۹٫۸ درصد برسد. این روغن در مقایسه با کره های صنعتی که ۸۰ تا ۸۵ درصد چربی دارد پرچرب تر بوده و خواص تغذیه اش بیشتر است و عطر و طعمش بسته به نوع و کیفیت علف های معطری که دام مصرف می کند، متفاوت است.
نکته: این روغن اگر گوسفندی باشد کمی دیرهضم و در مقایسه با روغن گاوی کلسترول بالاتری دارد، اما
لذیذتر و خوش عطرتر و البته گرانتر است.
اگر قرار باشد بین روغن حیوانی و روغن نباتی جامد یکی را انتخاب کنیم، روغن حیوانی مناسبتر است چون از لبنیات تهیه شده و خواص شیر را دارد ضمن اینکه روغن نباتی مایع وقتی جامد(هیدروژنه)میشود، اسیدهای چرب غیراشباع آن اشباع شده و در روند جامد شدن بر میزان اسید های چرب ترانس آن افزوده می شود. البته اگرچه روغن یا کره اصیل حیوانی به طور ذاتی خود دارای اسیدهای چرب اشباع و برای سلامت زیانهایی دارد، اما فرقش با روغن جامد گیاهی این است که به طور مصنوعی جامد نمیشود و حاوی اسیدهای چرب ترانس نیست. از روغن اصیل حیوانی می توان برای سرخ کردن مواد غذایی استفاده کرد .
از منظر طب سنتی:
از منظر طب سنتی خواص روغن حیوانی بیشمار است.
تغذیهی سلولهای خود عضلهی قلب از اسیدهای چرب است که تنها در روغن حیوانی به وفور یافت
میشود.
نکته: یکی از ارکان طول عمر و جوانی پایدار از نظر طب سنتی مصرف مداوم روغن حیوانی است.
خواص روغن حیوانی گوسفندی:
روغن حیوانی نیاز به یخچال ندارد و به راحتی فاسد و خراب نمیشود .
طعم و عطر بینظیر
روغن سرخ کردنی بسیار سالم
تنقیه و پاکسازی روده ها
روغن حیوانی از کره ساخته شده است. اما ناخالصی ها و مواد جامد شیر از آن حذف شدهاست. بنابراین افرادی که نسبت به لاکتوز و یا پروتئینهای موجود در شیر حساساند مشکلی با این روغن ندارند.
روغن حیوانی سرشار از ویتامینهای محلول در چربی A و E است.
روغن حیوانی غنی از K2
یک آنتی اکسیدان ضد ویروس
مانند روغن نارگیل، روغن حیوانی نیز غنی از اسیدهای چربی است که مستقیما توسط کبد جذب و به عنوان منبع انرژی بدن استفاده میشوند. این خاصیت روغن حیوانی در کنترل وزن و تولید انرژی بدن بینظیر است.
کمک به سوزاندن چربیها
مصرف روغن حیوانی یک سیستم گوارش و ایمنی سالم را به ارمغان میآورد و سیستم ایمنی قدرتمندی را به بدن هدیه میکند. روغن حیوانی کلسترول بد (LDL) را کاهش میدهد.
خواص ضد التهابی و کاهش ابتلا به بیماریهای مزمن و بیماریهای قلبی
افزایش اشتها و کمک به هضم غذا است.
روغن حیوانی موجب افزایش ترشح اسید معده و بیشتر شدن گوارش غذا میشود. افزایش هضم غذا یعنی سلامتی بیشتر و کاهش وزن
استخوانسازی یکی از مهمترین خواص روغن حیوانی گوسفندی است.
کاهش غلظت خون
کاهش چربیهای زاید شکم با روغن گوسفند امکان پذیر است.
. شادابی و سفیدی پوست و سمزدایی از بدن
نکته: مردانی که در روز ۲ قاشق غذاخوری روغن حیوانی مصرف میکنند ۲۳ درصد کمتر در معرض ابتلا
به بیماریهای قلبی هستند.
مضرات روغن حیوانی:
روغنهای حیوانی به دلیل اشباع بودن باعث گرفتگی عروق و به مرور زمان موجب بسته شدن رگها
و سکته قلبی میشوند. در گذشته به علت فعالیت زیاد بدنی اگر از روغن حیوانی استفاده میکردند مشکل
خاصی پیش نمیآمد زیرا با سوخت و ساز کافی بدن جلوی انسداد رگها و گرفتگی عروق گرفته میشد
ولی درحال حاضر بیشتر افراد کارشان را پشت میز انجام میدهند و فعالیت آنچنانی ندارند، بنابراین نباید زیاداز روغن حیوانی استفاده کرد.
توصیه ما این است که از این روغنها نیز باید به تنوع استفاده کرد و به صورت ماهانه از روغنهای مختلف
استفاد شود زیرا هرکدام از این روغن ها اسیدهای چرب ضروری بدن را دارند.
باید حواسمان باشد که برای سرخ کردن باید حتما از روغن سرخ کردنی که معمولا نیمه جامد است و
توانایی سرخ کردن دارد و برای پخت و پز از روغنهای معمولی که معمولا گیاهی است،
استفاده کرد. هر روغن دو تا سه بار در روز بیشتر نباید استفاده شود و نباید آن را برای روز بعد گذاشت؛ زیرا
برای بدن بسیار مضر است خصوصا اینکه نباید در فرایند سرخ کردن تغییر شکل و رنگ پیدا کند.
در پایان باید گفت روغن حیوانی در حفظ و پاسداشت طبیعت ما نقش مهمی دارد.
اما به لحاظ کمتحرک بودن نیاز است کم استفاده شود و از منظر حکما حتما با مصلح خورده شود تا
ضرر آن کاسته شود.
مصلح روغن حیوانی:
رب انار ترش
آب لیموی طبیعی
سرکه انگبین
که سنگینی این روغن را کاهش میدهد و از مضرات آن میکاهد.
برگرفته از سایت مجله نیک و نو