کارلا؛یک انسولین خوراکی

کارلا یا موموردیکا کارانتیا ،نام خودش را ازکلمه لاتین موموردیکا که به معنی گزش وتلخی می‌باشد گرفته است .

از خانواده‌ی کدوئیان است. کارلا درواقع به ظاهر مثل خیار است باتعدادی زگیل که روی سطح میوه‌ی آن قراردارد .با وجود اینکه طعم آن تلخ است، از کدوها مغذی محسوب می‌شود.علاوه برآن سبزی متنوعی است ومصارف چند بعدی دارد، گیاهی است که از میوه، ریشه، ساقه ،برگ وتخم آن استفاده‌‌های غذایی ودارویی عدیده‌ای می‌شود .

میوه‌ی کارلا وقتی هنوز نارس است ،خورده می‌شود چون وقتی میوه‌اش می‌رسد، هم برای انسان وهم برای حیوان سمی ‌می‌شود .

برای مصرف میوه‌ی کارلا باید به روشی که بعدا شرح داده می‌شود، بدوا تلخی آن را ملایم کرد وسپس به عنوان سالاد، یاپخته شده آن رامیل نمود.

با توجه به تایید غنی وفراوان علمی، اثرات اعجاب انگیز این گیاه اثبات شده  وکشور ما تا کنون از این گیاه دارویی محروم بوده است .

مشخصات گیاه شناسی

خانواده :Cucurbitacea

تیره :Momordica

پراکنش جغرافیایی

کارلا میوه‌ی قدیمی‌وبومی‌مناطق گرمسیر دنیا است، در حال حاضر نیز از میوه‌های گرمسیری محسوب می‌شود. بومی هندوستان وجنوب چین ‌است ودر مناطق گرمسیری ونیمه گرمسیری یافت می‌شود .یکی از میوه‌های بومی‌جنوب وشرق آسیا از قبیل سریلانکا ،ویتنام، تایلند، مالزی، فیلیپین، پاکستان وجنوب چین می‌باشد .در سطح محدودی از مناطق گرمسیری آمریکا نیز کشت می‌شود .در بخش‌های جنوبی ایالات متحده آمریکا برای رستوران‌های آسیایی کشت می‌شود .

اخیرا در ایران نیز به صورت تجربی مورد کشت واقع شده ونتیجه خوبی از کشت رقم هندوستانی کارلا حاصل شده است .

اقلیم وخاک

کارلا بستری مشابه سایر کدوئیان نیاز دارد.به طور طبیعی به صورت یک ساله کشت می‌شود.اما در زمستانن در بعضی از مناطق به صورت دائمی، نوع وحشی آن نیز می‌روید.

کارلا در انواع خاک‌ها رشد می‌کند اما خاک شنی لومی‌به خوبی زهکشی شده برای کشت در هوای آزاد خوب است.

PH مناسب خاک باید بین ۶ تا ۷/۶ باشد اما تا ۸را تحمل می‌کند.

ارقام کارلا

ارقام زیادی از کارلا به صورت هیبرید ومعمولی وجود دارد.ارقام هیبرید وارقامی‌که نیاز به گرده افشانی باز دارند معمولا در دسترس واز راندمان بالایی برخوردارند، اما بذر آن گران است وفقط برای یک بار کشت استفاده می‌شود .در انتخاب رقم به شکل میوه، منطقه‌ی مطمئن ومتناسب با منطقه‌ی مورد کاشت وهمینطور رنگ میوه باید توجه داشت .

به طور کلی ارقام کارلا در سه تیپ مختلف دسته بندی می‌شود :

۱- تیپ کوچک : به اندازه ۱۰ تا۲۰ سانتی متر به وزن ۱۰۰ تا ۳۰۰ گرم ،به رنگ سبز تیره وخیلی تلخ

۲- تیپ بزرگ : حدود ۳۰ تا ۶۰ سانتی متر، ۲۰۰ تا۳۰۰ گرم، به رنگ سبز روشن واز نظر تلخی کمی‌ملایم

۳- تیپ میوه مثلثی ومخروطی شکل : به اندازه ۹تا ۱۲ سانتی متر، به وزن ۳۰۰ تا۶۰۰ گرم ،سبز تیره تا روشن با تلخی متوسط ودارای دندانه‌هایی روی سطح میوه .

در کاشت کارلا باید رقمی‌را انتخاب نمود که با منطقه‌ی مورد کاشت، سازگاری داشته باشد ومورد پسند مشتریان ومصرف کنندگان قرار گیرد .ارقام معروف عبارتند از :

رقم لارج تاپ
رقم هیبرید وایت پیرل
رقم جومبو تی اچ
رقم هیبرید بیبی دول
رقم اسمال بیبی تی اچ
رقم هیبرید بانکوک لارج
رقم هیبرید ایندیا بیبی
رقم هنگ کنگ گرین

ارزش غذایی

برگ‌ها وساقه‌های کارلا غنی از کلسیم ،آهن، فسفر وویتامبن‌های ث وآ هستند .

                                                           ارزش غذایی دریک قطعه ۱۰۰ گرمی‌از میوه
آب    ۸۳-۹۲ گرم    تیامین    ۰۵/ میلی گرم
انرژی    ۲۰ کیلوگرم ژول    ریبو فلاوین    ۰۳/ میلی گرم
پروتئین    ۵/۱ تا۲ گرم    نیاسین    ۴۰/ میلی گرم
چربی    ۲/. – ۱ گرم        
کربوهیدرات    ۵/۱۰ -۴ گرم        
فیبر    ۸/ -۷/۱ گرم        
کلسیم    ۲۰-۲۳ گرم    
فسفر    ۳۸-۷۰ گرم    
آهن    ۲ میلی گرم    
منگنز    ۱۶ میلی گرم    
پتاسیم    ۲۱۶ میلی گرم    
روی    ۱/ میلی گرم    
ویتامین ث    ۸۸-۹۶میلی گرم    
میزان انرژی    ۱۰۵-۲۵۰ کیلو ژول    

خواص دارویی

الف .خواص اصلی

منابع موجود از طب سنتی ومدرن در کشور‌های مختلف خواص کارلا را بدین شرح دانسته‌اند :

درمان کننده‌ی دیابت ،کشنده‌ی باکتری‌ها وویروس‌ها،  کشنده‌ی سلول‌های سرطانی وسرطان خون ،پیشگیری از تومورها، کاهش دهنده‌ی فشار خون وقند خون، کاهش دهنده‌ی دمای بدن وکاهش دهنده‌ی کلسترول

ب. خواص فرعی

درمان ورم مفاصل، بالابردن جریان شیر، تمیز کننده‌ی خون، رفع مسمومیت، خارج کننده‌ی کرم‌ها وانگل‌های داخلی متعادل کننده‌ی هورمون‌ها، بالا برنده‌ی ایمنی بدن، ضد یبوست وملین افزایش دهنده‌ی میل جنسی

مصارف سنتی دارویی

مردم محلی آمازون، کارلا را در باغات خود برای غذا ودارو کشت می‌کنند .آن‌ها کارلا رابه سوپ ولوبیا به عنوان طعم دهنده برای طعم تندی وشوری اضافه می‌کنند .

تاریخچه‌ی کهنی برای مصارف دارویی این گیاه از دانش بومی‌مردم در منطقه آمازون وجود دارد .نوعی از چای که از برگ آن تولید می‌شود، برای درمان دیابت استفاده می‌شود .همچنین برای خارج کردن نفخ، طولانی کردن دوره قاعدگی در زنان، آنتی‌ویروس، برای درمان هپاتیت،سرخک وعفونت‌ها از آن استفاده می‌شود .

در برزیل، برای تومورها، زخم‌ها، روماتیسم، مالاریا، تخلیه‌ی رحم ،ورم ،خارج کردن نفخ، دیابت، قولنج ،تب وکرم‌ها استفاده می‌شود .همچنین برای سقط جنین و نیز افزایش میل جنسی به کار می‌رود .

کارلا را برای علاج بیماری‌های پوستی نیز استفاده می‌کنند وبرای بواسیر، گال، جوش‌های خارش دار، اگزما وسایر بیماری‌های پوستی به کار می‌برند . در مکزیک گیاه سالم وبدون نقص کارلا برای دیابت واسهال خونی به کار می‌رود .ریشه‌ی گیاه به افزایش دهنده‌ی توان جنسی مشهور است .

در طب گیاهی پرو، برگ‌ها وساقه‌های هوایی برای درمان سرخک، مالاریا و انواع ورم‌ها استفاده می‌شود .

در نیکاراگوئه، برگ‌های کارلا برای درمان درد معده، دیابت، سرخک، تب، سرماخوردگی، سرفه، سردرد، مالاریا، ضایعات پوستی، تخلیه رحمی، دردها، افزایش فشارخون، عفونت‌ها وبه عنوان یک کمک اولیه به هنگام تولد نوزادان استفاده می‌شود.

مواد سازنده وشیمیایی گیاه

گیاه کارلا از مواد مختلفی ساخته شده است که عبارت است از :

گلیکوزید‌ها :موموردین کارانتین
آلکالوئید‌ها :موموردیس
گلیکو پروتئین‌ها :موموکارین آلفا، موموکارینن بتا، لکتین‌ها
مشتقات گیاه کارلا

روغن :(فقط روغن تخم ) : اسید‌های استئاریک ،لینولئیک ،اولئیک

سایر : پلی پپتید –پی، ویسین (نوکائوسید پیریمیدین )

دست کم سه دسته مواد سازنده‌ی مختلف در کارلا گزارش شده است که نقش موثری در کاهش قند خون دارند وبرای دیابت مفید هستند.

   روش‌های مصرف کارلا

الف – به عنوان غذا

میوه‌های نارس، برگ‌ها وساقه‌های جوان مستقیما به عنوان سبزی یا سالاد مصرف می‌شود  از آن‌ها ترشی درست می‌کنند ،به صورت جوشانده مصرف می‌شود، از این روی چای آن به صورت فله ای یا پاکتی وجود دارد، سوپ کارلا تهیه می‌شود از میوه‌های نارس آن به عنوان دلمه استفاده می‌شود وادویه کارلا نیز علاقه مندان زیادی دارد.

میوه‌هارا با تخم مرغ ورشته یا ماکارونی می‌پزند .
میوه نارس را در روغن سرخ می‌کنند یا به صورت بخار پز یا آب پز استفاده می‌نمایند .ساقه‌های آن را در آب نمک می‌خوابانند تا مقداری از تلخی آن گرفته شود سپس آن‌ها را جوشانده، به صورت خشک یا ترشی مورد استفاده قرار می‌دهند .
کمپوت میوه‌ی کارلا تولید می‌شود وبه صورت خشک شده نیز چیپس آن موجود است .
در فیلیپین ،برگ‌های کارلا به عنوان سبزی در آش وسوپ به کار می‌رود .
میوه ،ساقه‌های جوان وگل‌های کارلا به عنوان ادویه در غذا استفاده می‌شود.
قسمت ژله‌ای قرمز رنگ که داخل میوه قراردارد وتخم میوه درون آن واقع است ،شیرین وخوش رنگ است، وبرای تزئین شیرینی‌ها استفاده می‌شود وبه صورت تازه نیز خورده می‌شود، شیرینی‌هایی که مزین به این ژله‌ها هستند به شیرینی رژیمی‌افراد قندی معروف است .
روش‌هایی برای کاهش طعم تلخ میوه‌ها وجود دارد، بدین منظور ابتدا تخم‌های داخل میوه را درآورده، میوه را پوست کنده ومی‌پزند یا داخل آب به مدت ۲تا۳ دقیقه جوشانده ویا داخل آب نمک می‌خوابانند یا میوه را با سیر وفلفل می‌پزند.
داخل پیتزا به عنوان یکی از اجزای آن قرارگرفته و مصرف می‌شود، این پیتزا‌ها هم رژیمی‌محسوب می‌شوند.
چای کارلا به صورت کیسه ای وجود دارد.
ب. به عنوان دارو

همانگونه که بقراط گفته:” اجازه دهید غذاداروی شما باشد وداروی شما غذای شما ” ،کارلا علاوه براشکال مصرف به عنوان غذا ،دارای ویتامین‌ها ومواد معدنی زیاد وحاوی عوامل بیوزیستی تلخ نیز است که به :

کنترل گلوکز خون کمک می‌کند.
کبد را تحریک می‌نماید.
چربی نرمال وطبیعی را ذخیره نموده وبه متابولیسم کربوهیدرات کمک می‌کند .
خون را تصفیه کرده ودر نتیجه بیمارگونگی سلول‌های خونی راتحت تاثیر قرار می‌دهد.
به تنظیم مقادیر گلوکز خون کمک نموده وبه حفظ وتداوم عملکرد نرمال وطبیعی بدن کمک می‌کند.
این گیاه حاوی گورمارین؛ پلی پپتید مشابه انسولین گاوی است که مطالعات وآزمایشات تاثیر مثبت آن را در تنظیم گلوکز نشان می‌دهند .در واقع این امر به وسیله سرکوب کردن ومتوقف کردن عکس العمل وواکنش‌های عصبی نسبت به محرک مزه تحقق می‌یابد .

اجزاء اصلی واساسی کارلا ، شامل لمتین‌ها، کارانتین وموموردیس است .مردم هند از این میوه‌ها به منظور درمان سنتی ومحلی دیابت استفاده می‌کنند.

کارلا سرشار از ویتامین‌ها ومواد معدنی به ویژه ویتامین A،B1،B2،C وآهن است که استفاده منظم این گیاه به جلوگیری از عوارضی از قبیل فشار خون، اختلالات بینایی، متابولیسم ناقص مواد غذایی وکربوهیدرات‌ها کمک می‌کند .

این گیاه، مقاومت بدن را در برابر عفونت‌ها افزایش می‌دهد.کارلا از خون به نحو موثری سم زدایی می‌کند ومزیت‌های زیادی در درمان وکنترل اختلالات خون، از قبیل دمل‌های خونی، گری، خارش، پسوریازیس، بیماری‌ها وعفونت‌های قارچی پوست دارد .

شکل‌های مصرفی کارلا عبارتند از :

داروهای حاوی کارلا به شکل کپسول، قرص، شربت در داروخانه‌های کشور‌های مختلف عرضه می‌شوند.
روغن حاصل از تخم میوه برای مصارف دارویی تولید می‌شود .
ریشه، برگ ومیوه‌ی آن به صورت خشک شده ویا پودر آن برای جوشاندن ومصارف دارویی تولید می‌شود.

کارانتین ومدیریت قند خون

کارلا ،یک عامل هیپوگلیسمی‌آزمایش شده است که کارانتین موجود در آن، منشا آنست. کارلا گزینه‌ی پر ظرفیتی برای مدیریت میزان قند خون ودیابت‌های بدون انسولین است .

میزان داروی تجویز شده از کارلا

برای طعم دادن غذا تعداد یک عدد میوه کوچک کارلا ،یا ۱۰۰ میلی لیتر عصاره‌ی میوه یا ۶۰ میلی لیتر از میوه‌ی تازه، روزانه در سه وعده استفاده شود . به هر حال از تنتور کارلا به میزان یک قاشق چایخوری سه تا پنج وعده در شبانه روز می‌شود استفاده کرد. این مقادیر مصرف برای افراد دیابتی مناسب است .

عوارض جانبی کارلا

خوردن بیش از حد تجویز شده کارلا برای چندین بار، باعث درد‌های شکمی‌واسهال می‌شود . کارلا برای زنان باردار توصیه نمی‌شود. افرادی که قند خون پایینی دارند نباید مصرف کنند زیرا مشکلشان بدتر می‌شود . این عوارض در کودکان وبیماران بزرگسال دیابتی گزارش شده است . در صورت مصرف نادرست وبیش از حد کارلا، افتادن قند خون محتمل است .

سمیت : درد شدید معده‌ی فاویسم با علامت سردرد، تب وبیهوشی

واکنش‌های دارویی

با انسولین چنانچه پیوسته مصرف شود ممکن است اثرات مضاعفی داشته با شد .

فراورده‌های کارلا

۱- مکمل غذایی کارلا

۲٫چای موموردیکا کارانتیا

روغن موموردیکا کارانتیا
۴٫کپسول‌های کارلا

۵٫محلول تقویت ریشه مو

عصاره‌ی کارلا

برگرفته از سایت مجله نیک ونو