خواص دارویی «بسفایج»

گیاه شناسی

گیاه دارویی بسفایج یا بسپایچ، در نواحی معتدل و مرطوب مانند شمال ایران و روی دیوارها و تخته سنگ‌ها می‌روید. ساقه‌ی آن در زیر خاک و ریزوم است و برگ‌های آن بریدگی‌های زیادی دارد که از خاک بیرون هستند. این گیاه از گروه سرخس‌هاست و قدری سمی است. نام‌های دیگر آن بسپایک، ثاقب الحجر، اضراس‌الکلب، بسفایج، دارحماز، تشتیوان، کثیرالارجل، قمی، بنکارعلا، بولوخوریو، اشتران، سکی رغلا، پولیپود، پولوپودیون، اشتیوان و دارچماز است.

تركيبات شيميايي

از نظر تركيبات شيميايي در ساقه‌ی زيرزميني و ريشه‌هاي بسفايج، اسانس روغني وجود دارد كه شامل بوتيريك اسيد، هكزوئيك اسيد، لوريك اسيد، سوكسينيك اسيد، متيل ساليسيلات، هكزوئيك استر، ايزووالريك استر و آلفا – متيل بوتيريك استر است. همچنین روغن چرب آن مسهل بسيار قوي محسوب می‌شود. در ساقه‌ی زيرزميني آن مقداري لعاب، نشاسته، مانيت و قند وجود دارد. ریزوم این گیاه دارای مواد دارویی، مقداری تانن، لعاب و یک ماده‌ی گلوکزیدی به نام «پلی پودین» است.

طبیعت

در بیشتر منابع طب سنتی، طبع آن گرم و خشک ذکر شده است.

خواص درمانی

– مداوا کننده‌ی خفقان‌های سخت و عفونت‌های کلیه، مثانه و مجاری ادراری است.

– اگر چهار گرم از پودر ریزوم آن را با دو عدد تخم‌مرغ نیم‌پز بخورند، کوفتگی و گرفتگی اعضای بدن را برطرف خواهد کرد.

– افرادی که ترشحات اشک چشم‌شان زیادتر از حالت طبیعی است، برگ خشک شده‌ی آن را با حنا مخلوط کرده و بر سر بگذارند.

– خوردن طبخ شده‌ی ریزوم گیاه با کمی انیسون، برای معالجه‌ی سرفه‌های آسمی و تنگی نفس مفید است.

– اگر آن را با فلوس و ترنجبین بخورند، برای بیماری صرع نافع خواهد بود.

– در بهبود جذام همراه داروهای اصلی بسیار موثر است. روزی شش گرم از پودر آن را با مقداری مغز فلوس مخلوط کرده و به مدت هفت روز بخورند.

– برای درمان لقوه مفید است.

– ضماد آن روماتیسم را بهبود می‌بخشد.

– خون را تصفیه می‌کند.

– برای نفخ می‌توان از بسفایج استفاده کرد.

– برای درمان سرماخوردگی کاربرد دارد.

– برای کبد و طحال مفید است.

– ضد بلغم و سوداست و مسهل خوبی محسوب می‌شود.

– سوهاضمه را درمان می‌کند.

– برای درمان رگ به رگ شدن، می‌توان از ضماد آن استفاده کرد.

– دل دردهای کهنه را از بین می‌برد.

– جوشانده‌ی ریشه‌ی آن ضد صفراست.

– برای درمان بواسیر، دو گرم بسفایج و ۱۰ دانه عناب را در ۲۰۰ سی‌سی آب بجوشانید و به مدت ۱۵ روز میل کنید.

– برای کولیت (قلنج) مفید است.

– خلط‌آور است.

– دم‌کرده‌ی آن ضد انگل است.

– برای درمان یرقان مفید است.

– دم‌کرده‌ی بسفایج فشار خون را پایین می‌آورد.

– برای درمان ترک پوست، بسفایج را غلیظ بجوشانید و با آب آن پوست را بشویید.

– برای درمان سردی و درد معده‌، دو گرم بسفایج و دو گرم سنبل‌الطیب را دم‌ و میل کنید.

– برای درمان جوش‌های غرور جوانی بادیان، بسفایج و آویشن شیرازی (از هر کدام پنج گرم) را در ۳۰۰ سی‌سی آب جوشانده و در سه نوبت به مدت ۱۵ روز میل کنید.

– برای رفع رطوبات منجمد در معده، بسفایج و هل باد (از هر کدام پنج گرم) را در ۲۰۰ سی‌سی آب‌ جوشانده و صبح میل کنید.

– برای بچه‌دار شدن سنبل‌الطیب، بسفایج، انزروت، صبر زرد، هلیله‌ی سیاه و خولان مکی از هر کدام ۱۰ گرم را در ۲۰۰ گرم عسل مخلوط کرده و روزی سه قاشق مرباخوری میل کنید.

مضرات

– خوردن بسفایج باعث سقط جنین می‌شود.

برگرفته از سایت مجله نیک و نو