خواص ضدالتهابی پوست درخت بید

انسان‌ها از دوران باستان، به خواص دارویی برخی گیاهان پی برده بودند. یکی از آن‌ها درخت بید است که پوست آن تا امروز هم کاربرد درمانی دارد. پوست بید لایه‌ی خارجی تنه‌ی درخت بید است. امروزه دانشمندان به ماده‌ا‌ی فعال در پوست درخت بید پی برده‌اند که «سالیسین» نام دارد و خواص آن مشابه اسید استیل (آسپرین) است. آن‌ها به این نتیجه رسیده‌اند کاربرد پزشکی پوست درخت بید در دوران باستان هم همین بوده است. پوست درخت بید دارای تانن، گلیکوزیدها، کاتچین و فلاونوییدها است. درخت آن انواع مختلفی دارد که در میان آن‌ها، بید سفید کاربرد پزشکی بیشتری دارد. مطالعات نشان می‌دهد خواص تسکین دهندگی و ضد التهابی پوست درخت بید، خود را دیرتر بروز می‌دهد، اما ماندگاری‌ آن بیشتر از آسپرین است. سالیسین موجود در پوست این درخت بعد از جذب در معده، به سالیسیک اسید تبدیل می‌شود، به همین دلیل مانند آسپرین، معده را تحریک نمی‌کند و گزینه‌ی بسیار خوبی برای درمان بیماری‌های خفیف یا شدید معده است.

تاریخچه

استفاده از خواص دارویی این گیاه به حدود چهار هزار سال قبل باز می‌گردد. بقراط از برگ و پوست درخت بید برای درمان درد و تب بیماران استفاده می‌کرد. یکی دیگر از استفاده‌های این گیاه در آن زمان، کاهش درد زایمان بوده است. از آن پس، گیاه بید همیشه داروی درمانی بوده و در نوشته‌های جالینوس و پزشکان ایرانی و عرب نیز بارها به خواص دارویی آن اشاره شده است. ایرانیان، چینیان، یونانیان باستان و مردم مدیترانه هم در مصرف آن سابقه‌ی طولانی داشته‌اند.

در قرن ۱۸ میلادی، دوباره آثار مفید پوست و برگ درخت بید روی تب، درد و التهاب شناخته شد. یک کشیش انگلیسی، استفاده از برگ درخت بید را در درمان تب ناشی از مالاریا موثر دانست. او با جمع‌آوری و خشک کردن برگ و پوست بید، پودری ساخت و با آن به درمان بیماران پرداخت. پس از او نیز پزشکان، نوشیدن چایی را که از برگ این درخت تهیه می‌شد، برای درمان تب تجویز می‌کردند.

در قرن ۱۹ دانشمندان کشورهای ایتالیا، آلمان و فرانسه، ماده‌ای از برگ و پوست درخت بید استخراج کردند که اسم لاتین آن «سالیکس» است و خواص درمانی خوبی دارد.

طبیعت

طبع پوست درخت بید از دیدگاه طب سنتی، سرد و تر است.

پوست درخت بید، آنتی‌اکسیدان قوی

تحقیقات نشان می‌دهند پوست درخت بید، ضد التهاب، تب بر، ضد عفونی‌کننده و ضد درد است، خواص آنتی‌اکسیدانی دارد و دستگاه ایمنی را تقویت می‌کند؛ بنابراین از آن برای درمان مشکلاتی مثل سردرد، دندان درد، کمر درد، آرتروز، اختلال سندروم پیش از قادعدگی (PMS)، دردهای قاعدگی، دردهای عضلانی، اختلالات قلبی – عروقی، بریدگی‌ها، جراحت‌ها، سوختگی، سرماخوردگی، آنفلوانزا، تب و اختلالات روماتیسمی- التهابی همچون آرتروز، آماس کیسه‌های مفصلی، بیماری‌های دردناک مفصلی، سندروم تونل کارپل و التهاب تاندون استفاده می‌شود.

بسیاری از کشورهای اروپایی به دلیل ارزش غذایی و خواص درمانی، مصرف آن را برای تسکین درد و بیماری‌های روماتیسمی تجویز کرده‌اند.

کمردرد

تحقیقات در مورد خاصیت تسکین دهندگی و ضد التهابی پوست بید نشان می‌دهد کمر درد افرادی که کپسول‌های حاوی ۲۲۵ تا ۲۴۰ میلی‌گرم سالیسین مصرف می‌کنند، پس از سه هفته با مصرف پوست بید برطرف می‌شود، بنابراین مصرف عصاره‌ی پوست بید که ۲۲۵ تا ۲۴۰ میلی‌گرم سالیسین دارد، برای درد کمر، گردن و دردهای عضلانی مفید است.

تب

از پوست بید سفید برای درمان تب، سرماخوردگی و آنفلوانزا استفاده می‌شود. نوشیدن دو یا سه فنجان دمنوش پوست بید در طول روز برای درمان این مشکلات مفید است.

حمله‌های قلبی

مصرف میزان کمی از آسپرین خطر لختگی خون را کاهش می‌دهد و در نتیجه، نقش مهمی در کاهش خطر سکته‌های مغزی و حمله‌های قلبی ایفا می‌کند؛ بنابراین نوشیدن یک یا دو فنجان دمنوش پوست بید سفید در روز احتمال سکته‌های مغزی و حمله‌های قلبی را کاهش می‌دهد.

میگرن

مصرف میزان کمی از آسپرین احتمال حمله‌های میگرنی را کاهش می‌دهد. مصرف مرتب روزانه یک فنجان دمنوش پوست بید سفید برای سردردهای میگرنی مفید است.

آرتروز روماتیسمی

مصرف دو هفته‌ای عصاره‌ی پوست بید که حاوی ۲۴۰ میلی‌گرم سالیسین است، میزان درد بیماران روماتیسمی را کاهش می‌دهد؛ بنابراین کسانی که به مشکلات روماتیسمی خفیف تا متوسط دچارند، با مصرف عصاره‌ی پوست بید از پیشرفت این بیماری یا ابتلا به آن جلوگیری می‌کنند.

دردهای قاعدگی

دردهای قاعدگی معمولا به دلیل التهاب دیواره‌ی رحم و انقباض‌های مربوط به فعالیت‌های هورمونی دوران قاعدگی ایجاد می‌شوند. ترکیبات طبیعی موجود در پوست بید، با تنظیم ترشح هورمون پروستاگلاندین و کاهش التهاب به تسکین دردهای قاعدگی و رفع سندورم پیش از قاعدگی کمک می‌کند. کافی است چند روز قبل از شروع دوره‌ی قاعدگی، دو یا سه فنجان دمنوش پوست بید را در طول روز مصرف کنید. برای درست کردن دمنوش پوست بید، یک قاشق چای‌خوری پوست خرد شده‌ی بید سفید را در یک فنجان آب سرد بریزید و بگذارید هشت ساعت در آن بماند. سپس آن را صاف و کمی عسل یا شکر به آن اضافه کنید. پوست بید را بیش از دو روز در یخچال نگه ندارید، زیرا نگهداری طولانی مدت،‌ تاثیر آن را کم می‌کند.

دندان درد

فعالیت ضد التهابی و تسکین دهندگی پوست درخت بید به رفع دندان درد کمک می‌کند. کافی است یک تکه‌ی کوچک از پوست بید سفید را بجوید یا پودر آن را روی منطقه‌ی مورد نظر بمالید. در کنار این کار، نوشیدن دمنوش پوست بید هم تاثیر درمان را بیشتر می‌کند. برای درمان التهاب لثه، دمنوش پوست بید را هر شب قبل از خوابیدن غرغره کنید.

خواص بيد در درمان خانگي

– چكاندن جوشانده‌ی برگ درخت بید در گوش، آن را از چرك پاك مي‌كند.

– از بيد عرقي گرفته مي‌شود كه مانند گلاب از تقطير برگ آن به دست مي‌آورند و سردرد را برطرف مي‌كند.

– پوست درخت بید براي باز شدن جگر، درمان يرقان و اختناق رحم نافع است.

– پادزهری برای سم عقرب و سموم دارويي است.

– نشستن در آب جوشانده‌ی برگ و شاخه‌هاي بيد برای از بين بردن چرك، مفيد است.

– ضماد برگ بيد برای جلوگيري از خونريزي و نوشيدن جوشانده‌ی برگ آن، برای معالجه‌ی اسهال خوني سودمند است.

– ضمغي كه از برگ آن بيرون مي‌آيد، ضدعفوني كننده و مقوي بينايي است که مي‌توان آن را به شکل سرمه به كار برد.

– عصاره‌ی روان سنبله‌هاي آن براي درمان بي‌خوابي كه نتيجه‌ی ضعف اعصاب است، کاربرد دارد.

– خوردن مقدار كمي از پوست درخت بيد اشتهاآور است و دستگاه گوارش را تقويت می‌کند.

– براي رماتيسم، نقرس و گريپ موثر است.

– برای سردردهایی که منشا نامعلومی دارند، می‌توانید از ترکیب عرق بید و کاسنی (از هر کدام ۱۵۰ گرم)، فرنجمشک، تخم شربتی و تخم بالنگو (از هر کدام ۵ گرم) شربت درست و روزی سه استکان میل کنید.

– برای از بین بردن بوی دهان و عفونت آن، پوکه‌ی درخت بید را ساییده و صبح و شب، دهان را با آن مسواک بزنید.

– برای از بین بردن جوش دهان و زبان، جوهر تواشیر را با عرق بید حل کرده و روزی سه مرتبه دهان را با آن غرغره کنید.

– برای درمان تبی که هر سه روز یک بار بروز می‌کند، پوست بید، پوست گنه‌گنه و ریشه‌ی کاسنی (از هر کدام ۲۰ گرم) را مخلوط کرده و روزانه شش گرم از آن را در یک لیوان آب بجوشانید و به مدت ۲۱ روز میل کنید.

– برای درمان باد سرخ (بیماری خطرناکی است که از طریق گاو و شیر نجوشیده‌ی آن به انسان منتقل می‌شود و مُسری است) برگ درخت بید را کوبیده و آب آن را بر موضع بمالید.

– برای سرماخوردگی‌ها می‌توان روزی دو استکان عرق بید نوشید.

– برای باز شدن مجاری ادرار که در اثر حرارت و گرم مزاجی باشد، نیم گرم برگ بید در آب جوشانده شود و بیمار در آن بنشیند.

– برای رفع حساسیت بینی و عطسه، عرق بید استنشاق کنید.

– برای درمان سردرد ضماد کوبیده‌ی، برگ بید را روی پیشانی قرار دهید.

– برای درمان شوره‌ی‌ سر و بلند شدن مو، موها را با عرق بید ماساژ دهید.

– عرق بید تصفیه کننده‌ی خون است.

– برای درمان جوش‌های پوستی، صورت‌تان را با جوشانده‌ی برگ درخت بید (عرق بید) بشویید.

– برای درمان رماتیسم‌های مفصلی، روزی سه مرتبه، هر بار نصف استکان عرق بید میل کرده و ضماد آن را روی محل درد بگذارید.

– برای کسانی که داروهای سمی زیادی مصرف کرده‌اند خوردن آب برگ درخت بید موثر است.

– برای جلوگیری از خونریزی، از ضماد برگ درخت استفاده کنید.

– برای دفع سموم و اخلاط خون چند روز آش ساده با تمر هندی را به عنوان غذا میل کنید و صبح‌ها و عصرها نصف استکان عرق بید بنوشید.

– برای درمان بدی مزاج طحال، برگ‌های بید را بجوشانید و قبل از غذا نصف استکان میل کنید. البته اگر بدی مزاج در اثر حرارت به وجود آمده باشد.

– برای رفع جوش‌های صورت، برگ بید را بجوشانید، کمی گلاب و سفیده‌ی تخم مرغ به آن اضافه و خوب مخلوط کنید. این ماسک را به مدت نیم ساعت روی صورت بگذارید.

عوارض جانبی

اگر به آسپرین حساسیت دارید، از مصرف پوست درخت بید خودداری کنید زیرا هر دوی آن‌ها حاوی ماده‌ی سالیسین هستند.

مصرف پوست درخت بید به زنان شیرده و باردار، افرادی که زخم معده‌ی مزمن دارند، افراد مبتلا به بیماری کرون (بیماری التهابی روده)، کولیتیس (ورم مخاط روده‌ی بزرگ)، بیماری‌های کلیوی و آسم توصیه نمی‌شود.

افراد زیر شانزده سال هم نباید از پوست بید استفاده کنند، زیرا باعث بروز «سندروم ری» در آن‌ها می‌شود. سندروم ری بیماری نادر و خطرناکی در بین کودکان است که مصرف آسپرین به ایجاد آن کمک می‌کند.

– علایم مصرف بیش از اندازه‌ی پوست درخت بید تا حد زیادی شبیه به علایم مصرف بیش از اندازه‌ی آسپرین اما خفیف‌تر از آن است. مصرف بیش از اندازه‌ی پوست بید باعث بروز جوش‌های پوستی، تحریک معده، التهاب کلیه، تهوع، استفراغ، سرگیجه و وزوز گوش می‌شود.

– اگر از گیاهانی مثل ژینگو، سیر یا هر ماده‌ی ادرارآور، رقیق کننده‌های خون، داروهای ضد انعقاد یا داروهای حاوی بیسموت ساب سالیسیلات، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، متوکلوپرامید و داروهای مهار کننده‌ی آنزیم کربنیک استفاده می‌کنید، نباید پوست درخت بید را مصرف کنید.

برگرفته از سایت مجله نیک ونو