ویژگیهای شخصیتی انواع مزاجها در طب سنتی
صفرا، مزاج گرم و خشک
صفراوی مزاجها رفتارهای تند و تیزی دارند و در تمام اعمال و رفتار سرعت عمل بالایی نشان میدهند. این افراد حتی در سخن گفتن هم سرعت بالایی دارند و پیوسته صحبت میکنند. از دیگر ویژگیهای روحی- روانی افراد صفراوی مزاج این است که زود تصمیم میگیرند و خیلی زود تصمیم خود را به اجرا در میآورند. گاهی افزایش صفرا باعث میشود که فرد حرکتی انجام دهد؛ یعنی به محض افزایش صفرا تکانشی دارد و سپس آرام میگیرد.
در این افراد عصبانیت آنی بسیار مشاهده میشود. مشکل عمدهی صفراوی مزاجها بیشتر در هوای گرم و تابستان بروز میکند و وقتی مشکلشان حادتر میشود که غذای گرم هم مصرف کرده باشند. بنابراین توصیه میشود این قبیل اشخاص در هوای گرم تابستان و به خصوص هنگام ظهر کمتر در معرض آفتاب قرار بگیرند و توصیهی بعدی ما این است که از مصرف خوراکیهای گرم مانند خورشت فسنجان و غذاهای پرادویه پرهیز کنند تا حرارت بدنشان افزایش نیابد؛ زیرا افزایش حرارت بدن باعث افزایش حرارت کبد میشود و اگر فرد غذای گرم خورده باشد غذا در کبد تبدیل به صفرا میشود و افزایش صفرا به عصبانیت بیشتر فرد میانجامد؛ بنابراین بهتر است از خوراکیهای خنک مانند آب دوغ، خیار، گوجه، کاهو، آبغوره، آبلیمو و شربت سکنجبین استفاده کرد.
نکته مهم دیگر برخورد با افراد صفراوی مزاج در هنگام عصبانیت است. به عنوان مثال با افرادی که در هوای گرم عصبانی و کلافه هستند نباید مقابله به مثل کرد و به راحتی میتوان عصبانیت آنان را کنترل کرد. بهتر است به این افراد کمی شربت خنک یا هندوانه خنک داد تا عصبانیت آنان فروکش کند. این قبیل افراد به طور معمول زود عصبانی میشوند و خیلی زود ناراحتیشان فروکش میکند؛ بنابراین بهتر است اطرافیان کمی مراعات کنند و شخص عصبانی صورتش را با کمی آب خنک شستوشو دهد.
دم، مزاج گرم و تر
شاید شما هم افراد زیادی را بشناسید که بسیار خوش مشرب و بذله گویند. این افراد دموی مزاج هستند، افرادی با روابط عمومی بالا طوری که خیلی زود با اطرافیان ارتباط برقرار میکنند و در جمع به شوخی و بذلهگویی میپردازند و به اصطلاح این افراد را به عنوان «خونگرم» میشناسیم.
دموی مزاجها به طور معمول آرام هستند و دیر عصبانی میشوند. اما زمانی هم که عصبانی شوند ناراحتیشان شدید است و به سختی آرام میشوند، به هنگام عصبانیت به اصطلاح خون جلوی چشمشان را میگیرد.
ممکن است این افراد هنگام عصبانیت دست به کارهای خطرناک بزنند و حتی در یک حادثه اقدام به قتل کنند، بنابراین باید مراقب بود که از آرامش و صبوری این افراد سوءاستفاده نشود. دموی مزاجها استعداد شعر و موسیقی خوبی دارند و باید مراقب باشند که این علاقه و استعداد باعث گرایشهای انحرافی آنان نشود.
بهترین روش برای این افراد هنگام عصبانیت، حجامت است و مصرف غذاهای خنک که پیشتر برای افراد صفراوی برشمردیم، برای دموی مزاجها نیز مفید است.
بلغم، مزاج سرد و تر
این افراد بسیار آرام، صبور و حرکاتشان کند است. این افراد به طور معمول بسیار دیر برای انجام کارها تصمیم میگیرند به طوری که حوصله اطرافیان را سر میآورند. حال با توجه به ویژگیهای شخصیتی صفراوی مزاجها و بلغمی مزاجها تصور کنید اگر دو فرد با این خصوصیات در کنار هم قرار بگیرند، احتمال درگیری و کشمکش بین آنان بیشتر میشود و به طور قطع قرار گرفتن این دو شخصیت در کنار هم مشکلات فراوانی را به وجود میآورد، اما اگر ما ویژگی و مزاج خود و اطرافیانمان را بدانیم در مییابیم که این تاخیر به دلیل مزاج فرد است و چه بسا در بسیاری موارد از نگرانی والدین از مقایسه فرزندانشان با یکدیگر کاسته میشود.
اگر ما بدانیم که هر کدام از مزاجها در یک زمینهی خاص استعداد دارد، از همهی افراد یک توقع را نخواهیم داشت و کنار آمدن با بسیاری از واکنشهای اطرافیان برایمان آسانتر میشود.
اگر افراد بلغمی از حالت اعتدال خارج شوند، دچار کندی مفرط میشوند، به صورتی که این کندی در یادگیری و ضعف حافظه خود را نشان میدهد. بنابراین این قبیل اشخاص باید از غذاهای سرد با رطوبت بالا به خصوص در فصل سرد سال مانند ماست، دوغ، بعضی سبزیجات، ترشی جات، کاهو، اسفناج، آش جو و … پرهیز کنند.
یکی از مشکلات مهمی که وجود دارد مصرف انواع میوهها در تمام فصول سال است، طوری که امروزه دیگر ما میوهها را طبق فصل آن مصرف نمیکنیم و مردم حتی در زمستان هم از کاهو استفاده میکنند.
مصرف این سبزی برای افراد بلغمی بسیار مضر است و یکی از مشکلات شایعی که مردم جامعه ما با آن روبهرو هستند فراموشی است که شکل پیشرفتهی آن همان «آلزایمر» است. اگر چه فراموشی و نسیان علتهای متعددی دارد، اما علت عمده و شایع آن سردی و رطوبتی است که در مغز ایجاد میشود و اگر فردی دچار چنین مشکلی شد باید خوراکیهایی با طبع گرم مصرف کند که مصرف ۲۳ عدد مویز (به خصوص مویز سرخ) در روز توصیه میشود، البته باید توجه داشت که دانهی مویز را مصرف نکنید؛ زیرا دانهی آن طبیعت سرد دارد. همچنین خوردن کندر در این زمینه بسیار کمک کننده است.
سودا، سرد و خشک
این افراد دقیق و حساسند و به جزئیات بسیار توجه میکنند که این موضوع برای انجام کارهایی که نیاز به دقت و توجه زیاد دارد، مناسب است. اما اگر غلبهی سودا زیاد شود باعث بدبینی و وسواس میشود و باید دقت کرد که این مزاج از حالت اعتدال خارج نشود. در فصل سرد ممکن است مشکلات این افراد بیشتر شود؛ بنابراین باید در انتخاب غذا دقت کنند و از مصرف غذاهایی با طبع سرد و خشک مانند گوشت گاو، پیتزا و ساندویچ پرهیز کنند . برای کمک به اعتدال مزاج این افراد مصرف گل گاوزبان ، غذاهایی که رطوبت بدن را متعادل نگه میدارد مانند آب هویج و خاکشیر مفید است.
خاکشیر علاوه بر تامین رطوبت مناسب، یبوست این افراد را نیز از بین میبرد؛ چرا که یبوست هم باعث تشدید مشکلات عصبی و روحی این افراد میشود.
بهتر است این افراد یک قاشق خاکشیر را در یک لیوان آب جوش به همراه یک قاشق عسل حل و صبح ناشتا میل کنند.
برگرفته از سایت مجله نیک ونو