چلتوک یا همان شلتوک برنج

دانه برنج در ابتدای امر در پوسته ‌ای به نام چلتوک یا شلتوک قرار دارد که پس از درو، از طریق کوبیدن، از آن جدا می‌شود. این چلتوک در واقع همان سبوس  برنج است که منبع ویتامین ها و مواد معدنی است اما از برنج جدا می‌شود.

شلتوک برنج

مقدار ویتامینB1 در برنج سفید شده، یک ششم و ویتامین B2 نصف  و ویتامین B3 به مقدار یک سوم برنج قهوه ‌ای (برنج سبوس دار) می‌باشد و موتد معدنی آن به مقدار بسیار زیادی کاهش می‌یابد.

چلتوک برنج، سرشار از پروتئین ها و مواد معدنی نظیر فسفر، پتاسیم، منیزیم، سیلیس و ویتامین‌های گروه B و E می‌باشد.

برنج یکی از غذاهای اصلی مردم آسیاست و به مقادیر زیاد در چین، هندوستان، ژاپن، تایلند، فیلیپین و ایران کشت می‌گردد.

در‌ ژاپن، مدت‌ها از سبوس برنج برای مصارف آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شد؛ زیرا سبوس برنج رطوبت را در خود حفظ می‌کند و پوست را روشن می‌‌نماید و دارای اثر صاف کنندگی پوست است.

تركيب شيميايى: در يك‏صد گرم پوست چلتوك برنج به‏طور خام مواد زير وجود دارد.

آب ۷/ ۹ گرم- پروتئين ۳/ ۱۳ گرم- مواد چرب ۸/ ۱۵ گرم- هيدراتهاى كربن ۵۰ گرم- خاكستر ۴/ ۱۰ گرم- كلسيم ۷۶ ميلى‏گرم- فسفر ۱۳۸۶ ميلى‏گرم- آهن ۱۹ ميلى‏گرم- پتاسيم ۱۴۹۵ ميلى‏گرم- تيامين ۲۶/ ۲ ميلى‏گرم- رايبوفلاوين ۲۵/ ۰ ميلى‏گرم- نياسين ۸/ ۲۹ ميلى‏گرم- انرژى ۲۷۶ كالرى‏

ويتامين‏B1 در پوست چلتوك وجود دارد.

خواص:

 هربار نيم سير از آن را به همراه يك عدد ليموعمانى شكسته دم كنيد و آب آن را صاف و شيرين نموده بنوشيد. از ريزش مو جلوگيرى مى‏كند، ضد التهاب عصبى است، بيمارى برى ‏برى را درمان مى‏كند.

تذكر: اسراف در خوردن آن مسموميت ايجاد مى‏كند.

دانه برنج در ابتدای امر در پوسته ‌ای به نام چلتوک یا شلتوک قرار دارد که پس از درو ، از طریق کوبیدن ،از آن جدا می‌شود. این چلتوک در واقع همان سبوس  برنج است که منبع ویتامین ها و مواد معدنی است اما از برنج جدا می‌شود .

مقدار ویتامینB1 در برنج سفید شده، یک ششم و ویتامین B2 نصف  و ویتامین B3 به مقدار یک سوم برنج قهوه ‌ای (برنج سبوس دار ) می‌باشد و موتد معدنی آن به مقدار بسیار زیادی کاهش می‌یابد.

چلتوک برنج ، سرشار از پروتئین ها و مواد معدنی نظیر فسفر ، پتاسیم ، منیزیم ، سیلیس و ویتامین‌های گروه B و E می‌باشد.

برنج یکی از غذاهای اصلی مردم آسیاست و به مقادیر زیاد در چین ، هندوستان ، ژاپن ، تایلند،فیلیپین و ایران کشت می‌گردد.

در‌ ژاپن ، مدت‌ها از سبوس برنج برای مصارف آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شد؛ زیرا سبوس برنج رطوبت را در خود حفظ می‌کند و پوست را روشن می‌‌نماید و دارای اثر صاف کنندگی پوست است.

خواص درمانی:

تاثیر بر روی دستگاه قلبی_عروقی:

دمنوش چلتوک برنج باعث کاهش کلسترول خون می‌شود.
ویتامین E و اسید‌های چرب اشباع شده و نشده و در دمنوش چلتوک برنج ، آن را به یکی از مواد غذایی بسیار ارزشمند  و مفید برای افزایش توازن هموستاز خون  و ضد سرطان تبدیل کرده‌اند.
دمنوش چلتوک توازن قند خون را باعث می‌شود.
نقش ویتامین B1 موجود د دمنوش چلتوک برای عملکرد صحیح قلب بسیار مفید است و ضربان قلب را تنظیم می‌کند.
تاثیر بر روی دستگاه عصبی :

نقش ویتامین B1 موجود در دمنوش چلتوک برای افراد عصبی، نگران و مضطرب بسیار مفیداست.
توانایی مغز را زیاد می‌کند.
دمنوش چلتوک احساس خستگی را از فرد دور می‌سازد.
برای رفع سردرد و گیجی مفید است .
برای درمان زود رنجی مفید است.

تاثیر بر روی دستگاه تنفسی :

دمنوش چلتوک در تسکین التهابات ناشی از آلرژی مفید است.
تاثیر بر روی دستگاه حرکتی :

کمبود ویتامین B1 باعث گرفتگی ماهیچه ساق پا ، درد و سنگینی در ساق پا ، گرمی پا، خواب رفتن و بی حس شدن انگشتان دست و پا می‌شود؛ دمنوش چلتوک به رفع این عوارض کمک می‌کند .

تاثیر بر روی دستگاه گوارش :

دمنوش چلتوک ملین و مسهل است.
دمنوش چلتوک برنج ، مهمترین راه درمان طبیعی و یبوست به شمار می‌رود.
در درمان بواسیر و نیز و سرطان کولون موثر است.
سوءهاضمه را رفع می‌کند و در رفع کم اشتهایی موثر است.

تاثیر بر روی پوست:

از مهمترین و شناخته شده ترین مواد موجود در چلتوک برنج ویتامین E است. خاصیت آنتی اکسیدانی ویتامین E ، خواصی نظیر ضد پیری و ضد چروک را برای این ویتامین ارزشمند توجیه می‌کند.
دمنوش چلتوک در ترمیم زخم‌های پوست موثر است .
خواص دیگر :

ویتامین‌های گروه B و به خصوص B5 در دمنوش چلتوک برنج ، باعث تحریک سوخت و ساز سلول‌های زنده و فعال پیاز مو می‌شود.

دمنوش چلتوک به رشد کودکان کمک می‌کند.

دمنوش چلتوک ، سیستم ایمنی بدن را افزایش می‌دهد.

موارد منع مصرف و عوارض جانبی

زیاده روی در مصرف سبوس ممکن است ایجاد اسهال نماید. همچنین منجر به انسداد روده و التهاب روده می‌شود.

طبیعت:

چلتوک برنج از نظر طب سنتی ایران، گرم و خشک است.

برگرفته از سایت بوعلی باب سلامتی