علف چای پماد گیاهی ضدسوختگی
نامها:
نام فارسی: علف چای، گل راعی، هوفاریقون
نام علمی: St.Johns Wort
نام انگلیسی:Clusiaceae
نام سنتی: داذی و هیوفارقون
نامهای دیگر:
Amber, hardhay, Goatweed, Tipton Weed, ….
معرفی:
گل و میوه: گلها زرد طلایی بوده، درون گرزنهای تنک انتهایی قرار دارند. هر گل دارای ۵ کاسبرگ تخممرغی – سرنیزهای تا سر نیزهای، نوک باریک، بدون کرک و همچنین با تعداد زیادی غده سیاه براق میباشد. گلبرگها ۵ قطعه بوده، دانهها سیاه یا قهوهای تیره به طول ۱ تا ۳ میلیمتر هستند.
برگها، ساقه و ریشه: گیاهی چند ساله با ریشه پایا، دوکی شکل و منشعب و یک ریزوم منشعب میباشد. ساقه به ارتفاع تا یک متر، دارای ۲ رگه برجسته طولی و لکههای قرمز است. برگها متقابل، تخممرغی کشیده، کامل، بدون دمبرگ و پوشیده از نقاط شفاف و غدههای سیاه رنگ میباشند.
نگهداری: لازم است این گیاه در دمای اتاق و به دور از گرما و رطوبت و نور مستقیم نگهداری نمود. عمر قفسهای روغن گل راعی محدود میباشد. در صورتی که جهت تهیه روغن از تابش مستقیم نور خورشید استفاده نگردد، عمر فرآورده حاصل طولانیتر خواهد بود، لیکن حتی در این صورت هم از ۳۰ روز تجاوز نمیکند.
طبع:
گرم و خشک در درجه دوم
رویشگاه:
پراکنش در ایران: گلستان، مازندران، گیلان، آذربایجان، کردستان، همدان، کرمانشاه، لرستان، کهگیلویه و بویر احمد، خراسان، تهران، سمنان.
فرآوردهها:
علف چای، بخشهای هوایی خشک شده اینگونه است که در فصل گلدهی جمعآوری شده باشد. این بخشها در شروع فصل گلدهی جمعآوری شده و به صورت دستجاتی خشک میگردند. برای حفظ روغن و محتویات باید خشککردن سریعاً (در هوای گرم اتاقهای خشک کننده) انجام شود.
روش مصرف: از داروی خرد شده، گیاه پودر شده و فرآوردههای مایع و جامد جهت مصارف خوراکی و از فرآوردههای مایع و نیمه جامد آن جهت مصارف موضعی استفاده میشود. فراوردههای تهیه شده با استفاده از روغنهای ثابت نیز دارای مصارف خوراکی و موضعی هستند.
بخشهای دارویی:
غنچهها و گلهای تازه جدا شده از گل آذین، بخشهای هوایی گلدار خشک شده، گیاه کامل گلدار و تازه.
موارد مصرف و اثرات درمانی علف چای
اضطراب
حالات افسردگی
التهاب پوست
آسیبهای خفیف
زخمها و سوختگیها
به صورت خوراکی برای درمان اختلالات روانی – نباتی، حالات افسردگی یا آشفتگیهای عصبی استفاده میگردد.
فرآوردههای روغنی آن به صورت موضعی جهت درمان و دوران پس از درمان صدمات و کوفتگیهای حاد و سوختگیهای درجه یک استفاده میگردد.
درمان ابتلا به کرم
برونشیت
آسم
بیماریهای مربوط به کیسه صفرا
التهاب معده و اسهال
شب ادراری
نقرس
روماتیسم
فرآوردههای روغنی حاصل از آن نیز به صورت خوراکی جهت درمان سوء هاضمه و به طور موضعی برای درمان دردهای عضلانی به کار برده میشوند.
طب چینی:
غرغره تهیه شده از این گیاه به صورت موضعی جهت درمان التهاب لوزه و فرآوردههای خارجی آن از قبیل لوسیون برای درمان درماتوز به کار برده میشوند.
طب سنتی اسلام و ایران:
مدر
قاعده آور
گشاینده
ذوب کننده فضولات اخلاط
تحلیل برنده ورمهای سرد و نیز ورمهای سفت و وسیع.
التیام بخش زخمهای ناسور و جراحات وسیع
بستن سائیده ان بر روی زخمهای چرکین کهنه بسیار سودمند است.
در درمان سیاتیک نافع است.
گذاردن ضماد آن بر روی سوختگیهای ناشی از آتش سبب بهبود آنها میگردد.
طب هومئوپاتی:
درمان صدمات دستگاه عصبی سیستمیک و محیطی
انواع افسردگی
آسم
کلسینه شدن عروق مغزی
موارد منع مصرف:
سابقه حساسیت به نور و یا حساسیت به علف چای.
تانن های موجود در گیاه ممکن است سبب ایجاد ناراحتیهای گوارشی مانند احساس پری یا یبوست گردد.
بیماران دارای سابقه حساسیت به نور نیز میبایست پس از مصرف فراوردههای حاوی گیاه مزبور از برخورد با نور مستقیم خورشید اجتناب نمایند.
مصرف همزمان علف چای و مهارگرهای پروتئاز ممکن است موجب کاهش غلظت دارو، افزایش مقاومت رتروویروسها و در نتیجه شکست درمان شود.
مصرف همزمان علف چای و تاکرولیموس ممکن است موجب کاهش غلظت دارو به زیر غلظت درمانی آن و احتمالاً دفع عضو پیوندی شود.
منبع:
کتاب مرجع گیاهان داروئی (جلد اول)
تألیف و ترجمه دکتر احمد امامی، دکتر شیرین فصیحی و دکتر ایرج مهرگان
برگرفته از سایت مفید طب