دمنوش گل نسترن

دکتر مهدی فهیمی- محقق طب سنتی

گیاه شناسی

نسترن، نوعی رُز وحشی با گل‌های ریز است که به رنگ‌های سفید، قرمز و گاهی زرد یافت می‌شود و بوی کم اما مطبوعی دارد.

نسترن کوهی، گیاهی درختچه‌ای و چند ساله است که به طور خودرو در مناطق خشک روی صخره‌ها و بوته‌زارها می‌روید. ارتفاع آن متفاوت و بسته به شرایط اقلیمی محل رویش از نیم تا سه متر است. ساقه‌ی آن مستقیم، استوانه‌ای شکل و پوشیده از خارهای خمیده یا قلابی‌ شکل است.

گل‌های آن معطر است و گلبرگ های سفید یا صورتی‌ رنگ دارد.

قسمت‌های مورد استفاده‌ی نسترن کوهی، میوه‌ی تازه یا خشک شده، برگ و گل آن است.

زمان مناسب برای بهره‌برداری از میوه‌ی این گل، زمانی است که میوه‌ها سفت و به رنگ سرخ براق باشند.

این گیاه پراکنش زیادی در کشور دارد و حتی در بعضی نقاط به عنوان علف هرز در مزارع رشد می‌کند.

خواص درمانی

میوه‌ی آن سرشار از ویتامین C است؛ به طوری که در ۱۰۰ گرم آن، ۶۰۰ میلی‌گرم (۶ گرم) ویتامین C وجود دارد، در حالی که ۱۰۰ گرم پرتقال فقط ۵۰ میلی‌گرم ویتامین C دارد؛ بنابراین مقدار ویتامین C گل نسترن ۱۲ برابر پرتقال و ۳ برابر لیموترش است.

تاثیر روی دستگاه قلبی – عروقی

– دمنوش این گیاه در التیام بیماری‌های قلبی مفید است.

– میوه‌ی آن در پایین آوردن فشار خون موثر است.

– خون‌ریزی سینه را بند می‌آورد.

– دمنوش آن برای رفع تپش قلب مفید است.

– قند خون را کاهش می‌دهد.

تاثیر روی دستگاه گوارشی

– دمنوش میوه‌ی نسترن، مقوی معده است.

– اسهال را درمان می‌کند.

– انقباض ماهیچه‌های معده را برطرف می‌کند.

– در دفع کرم روده تاثیر دارد.

تاثیر روی دستگاه ادراری و تناسلی

– برای مداوای تورم کلیه و مجاری ادراری استفاده می‌شود.

– در دفع سنگ کلیه مفید است.

– اگر در ادرار، آلبومین وجود داشته باشد برای برطرف کردن آن از دمنوش این گیاه استفاده کنید.

– دمنوش میوه‌ی نسترن، مُدر است.

تاثیر روی دستگاه حرکتی

– مواد موثر این گیاه سبب کاهش اسید اوریک و معالجه‌ی ناراحتی‌های ناشی از نقرس می‌شود.

– برای ترمیم شکستگی استخوان، ضمادی از برگ این گیاه درست کنید و روی قسمت شکستگی یا متورم قرار دهید.

تاثیر روی دستگاه عصبی

– از مهم‌ترین خواص دارویی میوه‌ی نسترن، اثر آرام‌بخشی آن است.

– بی‌خوابی را برطرف می‌کند.

تاثیر روی پوست

– سرعت جریان خون را در پوست زیاد می‌کند و باعث لطافت پوست می‌شود.

– دم‌کرده‌ی برگ و گل این گیاه برای شست‌وشو و درمان زخم‌ها، اولسرها و سوختگی‌ها به کار می‌رود.

تاثیر روی غدد

– بوی بد بدن را دفع می‌کند. آن‌هایی که زیاد عرق می‌کنند و بدن‌شان بوی بد می‌گیرد، باید تن خود را بعد از حمام کردن با دم‌کرده‌ی گل و برگ نسترن بشویند.

خواص دیگر

– مصونیت بدن را در مقابل بیماری‌ها بالا می‌برد.

– دمنوش میوه‌ی نسترن فعالیت آنزیمی بدن را تقویت کرده، باعث تولید گلبول‌های قرمز شده، برای درمان نقاهت مفید است و با احساس سرما و لرز به خوبی مبارزه می‌کند.

موارد منع مصرف و عوارض جانبی

کسانی که مبتلا به دیابت هستند با احتیاط کامل از این گیاه استفاده کنند زیرا کاهنده‌ی قند خون است. همچنین مصرف آن برای زنان باردار ممنوع است.

طبیعت

طبیعت میوه‌ی نسترن از نظر طب سنتی ایران، معتدل و خشک است.

طرز تهیه

پانزده عدد میوه‌ی ساطوری شده‌ی گل نسترن را همراه دو لیوان آب سرد در قوری بریزید و با شعله‌ی مستقیم به جوش آورید، سپس آن را دو ساعت روی شعله‌ی غیرمستقیم بگذارید تا دم بکشد. بعد به مقدار دلخواه به آن عسل اضافه و میل کنید.

جوشاندن میوه‌ی نسترن نباید بیش از ده دقیقه طول بکشد؛ زیرا ویتامین C موجود در آن بر اثر حرارت زیاد از بین می‌رود.

برگرفته از سایت مجله نیک و نو