خواص درمانی ترب
گیاه شناسی
ترب، گیاهی یک ساله با برگهای پهن، ناصاف، کرکدار و بریدگیهای نامنظم است که ارتفاع ساقهی آن به یک متر میرسد. ترب معمولا سفید و به شکلهای مختلف با قطرهای متفاوت است. همچنین رنگ پوست آن ممکن است قرمز، بنفش، سبز، زرد یا مایل به سیاه باشد.گلهای آن به رنگ سفید، زرد یا آبی روشن و بنفش است که در انتهای شاخه ظاهر میشود. برگهای سبز و تربچههای رنگی آن جزو سبزی خوردن هستند. این گیاه، خام خورده میشود و طعم تند آن مربوط به مادهای به نام «سنوول» است و رنگ قرمز یا بنفش آن در اثر وجود مادهای به نام «مالوین کلراید» به وجود میآید. علاوه بر ترب سفید، ترب سیاه نیز وجود دارد که که فصل برداشت آن پاییز است.
ترب کوهی نیز از انواع ترب سفید بوده و در ایران به ترب سمنانی معروف است.
در برخی منابع طب سنتی آمده است، خواص ترب سیاه از تربچههای رنگی بیشتر است و میتوان از آن در پختن سوپها استفاده کرد.
ترکیبات شیمیایی
ترب دارای آب، فسفر، قند، پروتئین، آهن، کلسیم و ویتامینهای PP، B2، B1، A و C است.
طبیعت
مزاج ترب گرم و خشک است.
تاریخچه
هزاران سال پیش، ترب برای اولین بار در چین و سپس در مصر و یونان کشت شد. در یونان به دلیل اهمیت بسیاری که به این سبزی داده میشد، تزئیناتی از جنس طلا به شکل این سبزی ساخته شده بود.
در قرن ۱۶ میلادی، ترب در انگلستان شناخته شده و مورد استفاده قرار گرفت و سپس در قرن ۱۷ میلادی در ماساچوست کشت شد.
خواص درمانی ترب سفید
حضرت امام صادق (ع) میفرمایند: «ترب بخورید که سه فایده دارد؛ برگش دفعکنندهی بادهای بدن است. مغزش خروج ادرار را آسان و غذا را هضم میکند.»
– ترب اشتهاآور بوده، دستگاه گوارش را تقویت و به هضم غذا کمک میکند.
– کسی که گاز معدهاش زیاد باشد باید همراه غذا ترب بخورد. خوردن ترب باعث خارج شدن گاز و خوابیدن نفخ شکم میشود.
– خوردن انواع ترب برای دفع سنگ کلیه و مثانه سودمند است.
– ترب کلیه را فعال کرده و بر حجم ادرار میافزاید.
– آب ساقههای ترب، دفعکنندهی سنگ مثانه و سنگهای صفراوی است.
– جوشاندهی ترب، درمان کنندهی برونشیت، تنگی نفس و سرفههای خلطآور است.
– مخلوط آب ترب سفید و عسل برای درمان سرفه یا سیاه سرفه بسیار مفید است.
– ترب، پوست را تقویت کرده و موجب روییدن موهای سر میشود.
– این گیاه برای درمان نقرس و روماتیسم مفید است.
– آب برگ ترب چشم را تقویت میکند.
– دمکردهی ریشهی ترب، تقویتکنندهی بدن است.
– اگر دست یا پای شما سرمازده است، ترب را در آب بجوشانید و بگذارید تا کمی سرد شود، به طوری که دست را نسوزاند، سپس عضو سرمازده را چند بار در روز، در این جوشانده قرار دهید.
– برای مداوای زخمهای بدن از ترب و عسل، ضماد تهیه کنید و روی زخم بمالید.
خواص درمانی تخم ترب
– جوشاندهی تخم ترب در درمان بیماریهای کبدی بسیار موثر است. خوردن دو تا سه گرم تخم ترب در روز باعث دفع فضولات کبد میشود.
– پنج گرم تخم ترب را به شکل شربت، هر روز بعد از غذا میل کنید، زیرا باعث هضم غذا میشود و درد مفاصل و سیاتیک را درمان خواهد کرد.
– تخم ترب را اگر در محل نیش مار یا عقرب گزیدگی قرار دهید، آن را بیرون میکشد.
– تخم ترب ادرارآور و قاعدهآور است.
– در صورت مسمومیت غذایی، مقداری تخم ترب را همراه با سکنجبین به بیمار بدهید، زیرا باعث استفراغ میشود و معده را سبک میکند.
– جوشاندهی تخم ترب درد و ورم کلیه را درمان میکند.
خواص ترب سیاه
– در طب گیاهی و سنتی ترب سیاه شهرت زیادی برای حفظ سلامت رودهها دارد. ترب باعث افزایش ترشح و دفع صفرا میشود، همچنین کبد را سم زدایی میکند. ترب سیاه ملین است، اما توجه داشته باشید در صورت انسداد مجاری صفراوی نباید از آن استفاده کرد.
– شربت ترب سیاه باعث میشود که مخاط برونشیت روان شده و دفع شود، به همین دلیل برای درمان سرفه و مشکلات تنفسی فوقالعاده است.
– گوشت آبدار و کمی تند ترب سیاه حاوی ترکیبات بسیار قوی است که کبد را تقویت و تمیز کرده و عملکرد صفرا را کنترل میکند. برای همین برای روزهای جشن و سرور که رژیم را فراموش میکنید خوب است، زیرا کبد را از چربیها پاکسازی میکند.
– ترب سیاه سرشار از ویتامین C است، برای همین هم با خستگی مقابله میکند. میتوانید به کودکان بالای سه سال شربت ترب سیاه بدهید تا خستگی گذرای آنها از بین برود.
شربت ترب سیاه
ترب سیاه را به شکل حلقههای نازکی ببرید و لایه لایه روی هم بچینید. در بین هر طبقه، کمی شکر بریزید و آب اضافه کنید. اجازه دهید روی حرارت ملایم اجاق بجوشد. شربتی که از آن به دست میآید تقریبا هفت خاصیت شناخته شده دارد:
۱- ضدبیماری اسکوربت است.
۲- سرشار از ید است.
۳- به دلیل داشتن گوگرد، منیزیم و ید، اشتهاآور خوبی است.
۴- پاککنندهی مجاری تنفسی است.
– کلیهها را میشوید و کبد را تصفیه میکند.
۶- ضدورم مفاصل و دردهای سیاتیک است.
۷- خستگی را برطرف میکند.
توجه: شربت به دست آمده را بیش از ۴۸ ساعت نگهداری نکنید.
مضرات
زیادهروی کردن در خوردن ترب موجب دل پیچه میشود و برای دندان و گلو مضر است.
برگرفته از سایت مجله نیک و نو