خوابی راحت با توصیههای طب سنتی
ارتباط زمان غذا و خواب
در طب سنتی خوابیدن طی روز توصیه نشده است، مگر برای مزاجهای گرم، به شکل چرت زدن (خواب کوتاه مدت) و با فاصلهی زمانی از نهار، پس توصیه میشود انسان نه با شکم خالی و گرسنه بخوابد و نه با شکم پر، زیرا خوابیدن در حالت گرسنگی و با شکم خالی منجر به ضعف و لاغری میشود. در هنگام خواب، قوای بدن و خون برای انجام عملیات هضم و جذب به سمت سیستم گوارش جذب شده و اگر غذایی در سیستم گوارشی یافت نشود، مواد طبیعی مخاط، سلولهای بدن و سیستم گوارش به عنوان غذا مصرف میشوند.
* بهتر است انسان وقتی به بستر میرود، چند دقیقه روی پهلوی راست بخوابد تا اگر مواد غذایی در معده وجود دارد به سمت قعر معده جابهجا یا وارد رودهها شود، سپس چند دقیقه به پهلوی چپ برگردد و در همان حال به خواب برود. این کار باعث میشود کبد که یک عضو پرخون و گرم است، مثل پتویی روی معده و رودههای کوچک را بپوشاند و با حرارت خود به عملیات هضم و جذب کمک کند.
* یکی از کارهایی که خوب است هنگام خواب رعایت شود، این است که به وسیلهی رواندازی (پتو یا ملحفه)، روی منطقهی بالای شکم (معده) را پوشاند، زیرا خوابیدن بدون روانداز خوب نیست. منطقهی شکم در هنگام خواب باید گرم نگه داشته شود تا عملیات هضم به خوبی انجام شود.
* با شکم پر خوابیدن باعث انسداد عروق، دیدن خواب بد و کابوس، احساس بختک و سنگینی روی قفسهی سینه، خروپف، سنگینی سر پس از خواب، خلط ته حلق هنگام صبح و بوی بد دهان میشود.
* به افراد دارای مزاج سرد و تر توصیه میشود زیاد نخوابند، زیرا خوابیدن زیاد، رطوبت بدن را بیشتر میکند. این افراد باید از غذاهای سرد و تر به میزان کمتر استفاده کنند تا خوابشان کمتر شده و راحتتر بیدار شوند.
* در زمان برخاستن از خواب بهتر است به سمت راست بچرخید، چند دقیقه در همان وضعیت بمانید تا حرکت مواد روده به سمت انتها خوب انجام شود، سپس از بستر بلند شوید.
*بهتر است غذا تقریبا از معده رد شود و بعد شخص بخوابد، خوابیدن روی غذا اصلا توصیه نشده و بسیار مضر است.
* حداقل دو تا سه ساعت باید بین صرف شام و خواب فاصله باشد.
شناسایی مزاج برای رفع بیخوابی
اگر به دلایلی، خواب شخص کم شده و بیشتر بیدار باشد (مثلا به دلیل درگیر شدن در پروژههای سنگین کاری یا امتحانهای سخت مانند کنکور یا استرسهای روحی- روانی) به دلیل متمایل شدن بدن و مغز به سمت گرمی و خشکی در این شرایط باید:
* خوراکیها و نوشیدنیهایی با مزاج سرد و مرطوب مصرف شود. نوشیدنیهای گرم مانند چای دارچین یا زعفران مناسب نیست.
* کاهو به دلیل طبع سرد و تر خود خوابآور است. مصرف آب، میوهها و سبزیجات به دلیل داشتن رطوبت، طعمهای ترش و ملس مانند آلبالو و همچنین لبنیات مانند ماست و دوغ نیز مفید است، زیرا ضمن جلوگیری از گرمی و خشکی بیشتر باعث القای خواب میشوند و اثر دوجانبه دارند.
* افرادی که گرمی و خشکی در بدنشان غلبه پیدا کرده باید مواد غذایی مرطوب مانند کاهو، مغزهای گیاهی مانند بادام یا گیاهان دارویی مانند گل بنفشه و گل پنیرک استفاده کنند که موجب کاهش خشکی بدن میشود. این گیاهان طبیعت سرد و تر دارند و خشکی را از مغز خارج میکنند.
* در طب سنتی استفاده از شیرهای گیاهی بسیار اهمیت دارد و مصرف اینگونه شیرها میتواند موجب تقویت بدن شود. شیر بادام موجب افزایش رطوبت مغز شده و برای رفع بیخوابی مفید است؛ زمانی که افراد دچار بیخوابی شدند، باید شبها یکی از مواد رطوبتدار را مصرف کنند که موجب آرامش مغز شود و بیخوابی را برطرف کند.
شیربادام از مخلوط ۲۱ عدد بادام با سه قاشق غذاخوری عسل و یک لیوان آب در مخلوطکن تهیه میشود. بادامها باید به خوبی با عسل میکس شده و پس از آن یک تا دو لیوان آب به آن اضافه شود و افراد این مخلوط را در طول یک روز مصرف کنند.
* نباید غذاهایی با مزاج گرم و خشک مصرف کرد. این غذاها عبارتند از غذاهای تند با ادویهی زیاد (مانند فلفل، زنجبیل و دارچین)، سرخ کردنیها، شوریها، مغزهای پرانرژی (مانند فندق و بادامزمینی)، گوشتها به خصوص گوشت پرندگانی چون بلدرچین و دیگرمواد گرم و خشک.
* افرادی هستند که سردی و تری در بدنشان غلبه پیدا کرده و باید با مواد غذایی مانند چای دارچین، اسطوخودوس، گلگاوزبان و بادرنجبویه سردی و تری را از بدن خارج کنند.
برگرفته از سایت مجله نیک و نو